Δευτέρα 28 Ιουλίου 2008

Η αρχαία Εγνατία μέσα από τα μάτια του "Quick Bird"

Προς ενημέρωση των ενδιαφερομένων, βρήκα και αναδημοσιεύω τη σχετική είδηση που δημοσιεύτηκε στην "Ελευθεροτυπία" στις 5 Μαρτίου 2008.

Δορυφόρος εντόπισε με ακρίβεια θαμμένο τμήμα της ρωμαϊκής Εγνατίας οδού. Πρόκειται για τη νέα μέθοδο της δορυφορικής αρχαιολογίας -εξέλιξη της εναέριας- που εντοπίζει με ακρίβεια ίχνη των θαμμένων αρχαιοτήτων και παρουσιάστηκε στην 21η Επιστημονική Συνάντηση για το Ανασκαφικό Εργο στη Μακεδονία και τη Θράκη (13 ώς 15 Μαρτίου), στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης.

Η μέθοδος αυτή αποτελεί το διδακτορικό του φοιτητή του Τμήματος Τοπογράφων του ΑΠΘ, Δημήτρη Καϊμάρη, το οποίο παρακολούθησαν ο καθηγητής Αρχαιολογίας του ΑΠΘ Δημήτρης Καραδέδος και οι καθηγητές του Τμήματος Τοπογράφων Ολγα Γεωργούλα και Πέτρος Πατιάς. Μετά από τον από δορυφόρου εντοπισμό του ίχνους της αρχαίας Εγνατίας οδού, ο Δ. Καραδέδος πραγματοποίησε ανασκαφική τομή και την εντόπισε όντως στη θέση που είχε υποδείξει ο δορυφόρος, σε βάθος λίγο μεγαλύτερο από ένα μέτρο.

Η δορυφορική αρχαιολογία, που βρίσκεται ακόμη σε νηπιακό στάδιο, μειώνει χρόνο, χρήμα και κόπο, που σπαταλώνται σε ερευνητικές τομές για τον εντοπισμό και την ταυτοποίηση αρχαιοτήτων. Με τη χρήση των νέων τεχνολογιών η δορυφορική φωτογραφία μπορεί να εντοπίσει τα ίχνη των θαμμένων αρχαιοτήτων από τη διαφορά τής υγρασίας στα στρώματα των χωμάτων που τις σκεπάζουν.

Οι φωτογραφίες της Εγνατίας ελήφθησαν από τον αμερικανικό δορυφόρο «Quick Bird», κορυφαίο στη χωρική ανάλυση της εικόνας. Ετσι εντοπίστηκε τμήμα της ρωμαϊκής Εγνατίας οδού, μήκους 45 χιλιομέτρων, που συνέδεε στην αρχαιότητα την Αμφίπολη Σερρών με τους Φιλίππους της Καβάλας. Ο δορυφόρος εντόπισε επίσης 300 νέες αρχαιολογικές θέσεις κατά μήκος και εκατέρωθεν της Εγνατίας οδού, ανάμεσα στις οποίες οικισμούς με κυκλικά κτήρια, διαμέτρου 50 μέτρων, οχυρωματικά έργα, που μένει να ανακαλυφθεί αν είναι αρχαία ή σύγχρονα, και μία πόλη με ιπποδάμειο σύστημα, δηλαδή κάθετους και οριζόντιους δρόμους, έναν τρόπο ανέγερσης πόλεων που ξεκίνησε να χρησιμοποιείται από την κλασική εποχή.

Η εναέρια αρχαιολογία είχε ξεκινήσει στο εξωτερικό ήδη από το 1920. Λόγω των δύο Παγκόσμιων Πολέμων, αλλά και όσων ακολούθησαν, δεν αναπτύχθηκε σε μεγάλο βαθμό και μόλις τη δεκαετία του '80 έγινε αποδεκτή ως μέθοδος εντοπισμού αρχαιοτήτων και χρησιμοποιήθηκε ευρέως σε Αγγλία, Αυστρία και Ιταλία, αλλά όχι στην Ελλάδα.

Δεν υπάρχουν σχόλια: