Τρίτη 31 Μαρτίου 2009

Νέο εργαστήρι κεραμικής «φωτίζει» την οικονομική ζωή στην αρχαία Πέλλα

Ένα αρχαίο εργαστήρι κεραμικής, που παρέχει σημαντικές πληροφορίες για την οικονομική δραστηριότητα στην ελληνιστική Πέλλα, ήρθε στο φως, μετά τις πρόσφατες ανασκαφικές έρευνες της ΙΖ' Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων.

Το εργαστήρι εντοπίστηκε στα βόρεια της νέας εισόδου του αρχαιολογικού χώρου της Πέλλας. Η λειτουργία του ξεκινά κατά το τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα π.Χ. και πιθανότατα διατηρείται ως το 200 π.Χ.

Το εργαστηριακό συγκρότημα, που ερευνήθηκε, είναι τετράγωνο στην κάτοψή του και περιλαμβάνει λιθόστρωτη αυλή στο κέντρο του. Στη βόρεια και ανατολική πλευρά της αυλής αναπτύσσονται στοές και δωμάτια, ενώ στο κέντρο της έχoυν εντοπιστεί πηγάδι για την άντληση νερού και η βάση λατρευτικού βωμού.

Από τα ευρήματα του εργαστηρίου ξεχωρίζει σύστημα δεξαμενών για τον καθαρισμό του πηλού. «Το σύστημα αυτό μας δίνει πληρέστερα στοιχεία για την τέχνη της κεραμικής», εξηγεί στο ΑΠΕ- ΜΠΕ η προϊσταμένη της ΙΖ' ΕΠΚΑ, Μαρία Λιλιμπάκη-Ακαμάτη.
Επίσης, βρέθηκαν κεραμικοί κλίβανοι και αποθηκευτικοί χώροι.

Στα κινητά ευρήματα συγκαταλέγονται μήτρες για την κατασκευή ανάγλυφων αγγείων, πολυτελή μελαμβαφή σκεύη, τμήματα ειδωλίων, καθώς και αργυρά και χάλκινα νομίσματα.

Όπως τονίζει η προϊσταμένη της ΙΖ' ΕΠΚΑ, «η εύρεση του εργαστηρίου είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς διαφωτίζει την οικονομική δραστηριότητα της αρχαίας πόλης μακριά από τον κύριο εμπορικό πυρήνα της, δηλαδή την αρχαία Αγορά».

Η σπουδαιότητα του εργαστηρίου οδήγησε την ΙΖ' Εφορεία στην απόφαση να εξοπλίσει το χώρο άμεσα με εποπτικό υλικό, προκειμένου να είναι άμεσα επισκέψιμος.

Τα ευρήματα του εργαστηρίου κεραμικής θα παρουσιάσει η κυρία Λιλιμπάκη- Ακαμάτη σε εισήγησή της, στην 22η Επιστημονική Συνάντηση για το Αρχαιολογικό Έργο στη Μακεδονία και τη Θράκη, που θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα τελετών της παλιάς Φιλοσοφικής Σχολής στη Θεσσαλονίκη.

(Πηγή:www.evdomi.gr)

Δευτέρα 30 Μαρτίου 2009

Πρέπει ο Άρης να κηρυχτεί "προστατευόμενη περιοχή";

Οι επιστήμονες δεν έχουν ακόμα βρει ζωή στον Άρη και είναι άγνωστο πότε αυτό θα συμβεί, όμως αρκετοί ήδη προβληματίζονται, ήδη από τώρα, τι πρέπει να γίνει έγκαιρα, ώστε να μην προκληθεί ανεπανόρθωτη ζημιά στο περιβάλλον του "κόκκινου πλανήτη" από την ανθρώπινη παρουσία σε αυτόν.

Μέχρι το Σεπτέμβριο φέτος, μια ομάδα διεθνών εμπειρογνωμόνων πρόκειται να συζητήσει τις νέες πολιτικές που πρέπει να διαμορφωθούν, ώστε να προστατευθεί ο Άρης από τη μόλυνσή του μέσω γήινων μικροβίων. Επί τάπητος θα τεθεί γενικότερα το ζήτημα της ηθικής κατά την μελλοντική εξερεύνηση του πλανήτη.

Οι προηγούμενες μη επανδρωμένες αποστολές, μεταξύ αυτών τα οχήματα της NASA που εξερευνούν τον πλανήτη αυτή τη στιγμή, έχουν ήδη μεταφέρει εκατοντάδες χιλιάδες βακτηριακά κύτταρα στον Άρη. Τα πιο πολλά μικρόβια στο εξωτερικό αυτών των οχημάτων καταστράφηκαν γρήγορα από την έντονη υπεριώδη ακτινοβολία, που διαπερνά τη λεπτή ατμόσφαιρα του πλανήτη. Όμως άλλα μικρόβια, στο εσωτερικό των οχημάτων, μπορούν να επιβιώσουν επί δεκάδες χιλιάδες χρόνια.

Όπως έγραψε στο περιοδικό "Science" ο πλανητικός επιστήμων Κρίστοφερ Μακέη της NASA, "δεν έχουμε πια την επιλογή να μην μολύνουμε τον Άρη. Γήινα πλάσματα (σ.σ. μικρόβια) βρίσκονται ήδη στον Άρη, αυτό είναι σίγουρο". Η γήινη αυτή ζωή, όπως προειδοποιεί, μπορεί να αναβιώσει, αν και όταν οι άνθρωποι επιχειρήσουν να μεταβάλλουν την ατμόσφαιρα του Άρη για να την κάνουν πιο φιλική προς τους ανθρώπους.

Μια συνθήκη του ΟΗΕ, από το 1967, απαιτεί από τις χώρες να "αποφύγουν την επιβλαβή μόλυνση" των ουρανίων σωμάτων. Σύμφωνα με το New Scientist, οι πιο ειδικοί κανόνες που διέπουν την εξερεύνηση του Άρη, έχουν τεθεί από το Συμβούλιο Διαστημικής Έρευνας (COSPAR) του Παρισιού, που συμβουλεύει τον ΟΗΕ, τη NASA και τις άλλες διαστημικές υπηρεσίες. Το όργανο αυτό, μεταξύ άλλων, θέτει όρια στο πόσα μικρόβια μπορούν να υπάρχουν σε διαστημόπλοια με στόχο τον Άρη.

Για να τηρηθούν αυτοί οι κανόνες, για παράδειγμα, ο ρομποτικός βραχίονας του σκάφους "Φοίνιξ" της NASA αποστειρώθηκε και τυλίχτηκε σε προστατευτικό κάλυμμα μέχρι την προσγείωσή του στον Άρη. Όμως ο Μακέη και άλλοι επιστήμονες θεωρούν ότι πρέπει να γίνουν αλλαγές στους κανονισμούς της COSPAR. Για παράδειγμα, προτείνουν ότι μελλοντικές βάσεις στον Άρη δεν πρέπει να δημιουργηθούν μέσα σε σκοτεινά σπήλαια, γιατί κάτι τέτοιο θα εμπόδιζε την ηλιακή ακτινοβολία να σκοτώσει τυχόν γήινα μικρόβια.

Αρκετοί επιστήμονες φοβούνται ότι στον Άρη μπορεί να συμβεί κάτι ανάλογο με το αυστραλιανό "σύνδρομο του λαγού", όταν το 1859 για πρώτη φορά μεταφέρθηκαν λαγοί για κυνήγι στην Αυστραλία, αλλά στην πορεία αυξήθηκαν τρομακτικά και κόντεψαν να απογυμνώσουν τη γη της χώρας.

Η NASA και η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία (ESA) σχεδιάζουν να στείλουν νέα μεγαλύτερα οχήματα στην επιφάνεια του Άρη τα επόμενα χρόνια. Το αμερικανικό "Επιστημονικό Εργαστήριο Άρη" (Mars Science Laboratory), μεγέθους τζιπ, που προγραμματίζεται για εκτόξευση το 2011, θα περιοριστεί στην μελέτη μερικών εκατοστών του αρειανού εδάφους. Όμως το ευρωπαϊκό ExoMars, που σχεδιάζεται να εκτοξευθεί το 2016, θα μπορεί να σκάψει σε βάθος μέχρι δύο μέτρων για να αναζητήσει σημάδια ζωής στον "κόκκινο πλανήτη".

(Πηγή:www.evdomi.gr)

Κυριακή 29 Μαρτίου 2009

Ένα πολύτιμο και μυστηριώδες "πεφταστέρι" σαν τη "στήλη της Ροζέτας"

Τα πολύτιμα σκούρα θραύσματα του πρώτου αστεροειδούς που εντόπισαν ποτέ οι αστρονόμοι στο διάστημα, λίγες μόλις ώρες πριν αυτός διαλυθεί στην ατμόσφαιρα της Γης, ανακαλύφθηκαν στις ερήμους του Σουδάν και, σύμφωνα με τους επιστήμονες, μπορούν πλέον να αποτελέσουν ένα είδος "στήλης της Ροζέτας", που θα βοηθήσει στην αποκρυπτογράφηση της διαδικασίας σχηματισμού της Γης και των γειτονικών πλανητών, καθώς και των ίδιων των μετεωριτών και αστεροειδών.

Η σημαντική ανακάλυψη και περιγραφή του αστεροειδούς, με τα αρχικά "2008 TC3", έγινε στο περιοδικό "Nature" από τον αμερικανό αστρονόμο Πίτερ Τζένισκενς του Κέντρου Καρλ Σαγκάν του Ινστιτούτου SETI και του Κέντρου Έρευνας Ames της NASA, τον Ντάγκλας Ραμπλ του Ινστιτούτου Κάρνεγκι, καθώς και τον σουδανό Μουαβία Σαχάντ του πανεπιστημίου του Χαρτούμ, σύμφωνα με τα πρακτορεία Γαλλικό και Associated Press και την ηλεκτρονική υπηρεσία Live Science.

Οι ερευνητές υπολόγισαν την τροχιά του αστεροειδούς και, μετά από αναζήτηση αρκετών ημερών με τη βοήθεια ομάδας ντόπιων φοιτητών, βρήκαν δεκάδες θραύσματα, συνολικού βάρους αρκετών κιλών, σκορπισμένα σε μια έκταση 29 τετρ. χλμ. στην απομονωμένη έρημο της Νουβίας. Ο αστεροειδής, μεγέθους αυτοκινήτου, είχε εντοπιστεί αρχικά από ένα ερασιτέχνη με ένα τηλεσκόπιο στην Αριζόνα των ΗΠΑ πέρυσι τον Οκτώβριο, ενώ 19 ώρες μετά τον εντοπισμό του -και αφού στο μεταξύ είχε σημάνει συναγερμός στη διεθνή αστρονομική κοινότητα- έπεσε στη Γη σαν μπάλα φωτιάς, με ταχύτητα 12 χλμ. το δευτερόλεπτο.

Ο συγκεκριμένος μετεωρίτης -που διαφέρει από οποιονδήποτε άλλο έχει βρεθεί μέχρι τώρα στον πλανήτη μας- αποτελείται από πολύ σκούρο πορώδες υλικό, ιδιαίτερα εύθραυστο, γεγονός που εξηγεί γιατί εξερράγη ψηλά στη γήινη ατμόσφαιρα, πολύ πριν φτάσει στο έδαφος, σε υψόμετρο περίπου 37 χλμ. Θεωρείται ότι ανήκει στην μυστηριώδη κατηγορία "F" των αστεροειδών, που έχουν ξεχωριστές ιδιότητες και ποτέ μέχρι τώρα δεν είχαν αναλυθεί στο εργαστήριο.

Από πλευράς χημικής σύστασης, ανήκει στη σπάνια κατηγορία των λεγόμενων "ουρεϊλιτών" μετεωριτών, οι οποίοι αποτελούν λιγότερο από το 1% των ουρανίων σωμάτων που πέφτουν στη Γη. Πιθανώς προέρχονται από το ίδιο αρχικό ουράνιο σώμα (που οι επιστήμονες αγνοούν), πριν αυτό διασπαστεί σε κομμάτια ή αποτελεί έναν από τους βράχους που προσπάθησαν, αλλά απέτυχαν τελικά να γίνουν πλανήτης. Είναι μια μοναδική ευκαιρία, που προσφέρεται στο "πιάτο"στους επιστήμονες (αντί να χρειαστεί να στείλουν ένα ρομποτικό σκάφος πάνω σε ένα αστεροειδή για να συλλέξουν υλικό), προκειμένου να μελετήσουν το πρώιμο στάδιο της πλανητικής εξέλιξης, εξ ου και ο χαρακτηρισμός του μετεωρίτη ως "στήλη της Ροζέτας".

Παράλληλα, η ανακάλυψη θα βοηθήσει τους επιστήμονες να προετοιμαστούν καλύτερα για την περίπτωση που η Γη απειληθεί από κάποιο άλλο αστεροειδή στο μέλλον. Σύμφωνα με τον ορυκτολόγο Μάικλ Ζολένσκι της NASA, για παράδειγμα, δεν θα ήταν έξυπνη ιδέα η ανατίναξη του αστεροειδούς όπως στο φιλμ "Αρμαγεδδών", επειδή, καθώς είναι τόσο εύθραυστος, όλα τα κομμάτια θα κατευθυνθούν μετά προς τη Γη! Πιο αποτελεσματικό θα ήταν ένα μικρό "σπρώξιμο" (από ένα διαστημόπλοιο) έξω από την τροχιά του.

Ο μετεωρίτης είναι γεμάτος από μέταλλα, όπως σίδηρο και νικέλιο, καθώς και οργανικές ουσίες, όπως γραφίτες. Η πρώτη ανάλυση του άνθρακα των θραυσμάτων δείχνει ότι κάποια στιγμή στο παρελθόν βρέθηκαν σε περιβάλλον πολύ υψηλής θερμοκρασίας. Βρέθηκαν επίσης νανο-διαμάντια μέσα στα απομεινάρια του μεωτεωρίτη, τα οποία πιθανότατα σχηματίστηκαν από συγκρούσεις στο διάστημα και τα οποία κάνουν τον αστεροειδή να λάμπει.

(Πηγή:www.evdomi.gr)

Παρασκευή 27 Μαρτίου 2009

Κοράλλια με την ηλικία των Πυραμίδων είναι ο γηραιότερος ζωντανός θαλάσσιος οργανισμός

Κοράλια-μαθουσάλες, που ζουν σε βάθη 300 έως 3.000 μέτρων και έχουν ηλικία 4.265 ετών, σχεδόν όσο και οι Πυραμίδες, πιθανότατα είναι οι γηραιότεροι ζωντανοί θαλάσσιοι οργανισμοί με σκελετό που ζουν σήμερα, σύμφωνα με μια νέα επιστημονική έρευνα. Με άλλα λόγια, τα κοράλλια κερδίζουν σε μακροβιότητα ό,τι χάνουν σε κινητικότητα!

Η ανακάλυψη, που βασίστηκε σε έρευνα έξω από τις ακτές της Χαβάης, έγινε από επιστήμονες των πανεπιστημίων Στάνφορντ και Καλιφόρνιας-Σάντα Κρουζ, καθώς και του Εθνικού Εργαστηρίου Λόρενς Λίβερμορ, και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό PNAS της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ, σύμφωνα με τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες Live Science και New Scientist.

Τα αιωνόβια κοράλλια, που μπορούν να φθάσουν αρκετά μέτρα σε ύψος, φιλοξενούν πολλούς άλλους θαλάσσιους οργανισμούς και θεωρούνται επίκεντρο βιοποικιλότητας στους ωκεανούς. Το μεγαλύτερο κοραλλιογενές σύστημα στον κόσμο είναι ο Μεγάλος Ύφαλος έξω από τις ανατολικές ακτές της Αυστραλίας, ενώ μεγάλοι ύφαλοι κοραλλιών επίσης υπάρχουν στην Ερυθρά Θάλασσα, έξω από τις ακτές του Μεξικού, στην Καραϊβική κ.α.

Προηγούμενες έρευνες σε κοράλλια του Ατλαντικού και του Ειρηνικού ωκεανού είχαν εκτιμήσει την ηλικία τους μεταξύ των 1.800 - 2.740 ετών, κάτι που είχε αμφισβητηθεί από άλλους επιστήμονες. Όμως οι νέες μετρήσεις με βάση την αξιόπιστη μέθοδο του ραδιοάνθρακα (άνθρακα-14), που χρησιμοποιείται συνήθως στη γεωλογία, έδειξαν ηλικία 2.742 ετών για τα χρυσά κοράλλια (Gerardia) και 4.265 ετών για τα μαύρα (Leiopathes). Το τελευταίο είδος, κατά τους ερευνητές, είναι πλέον ο γηραιότερος γνωστός θαλάσσιος οργανισμός με σκελετό.

Οι νέες διαπιστώσεις δείχνουν ότι οι "σκελετοί" των κοραλλιών (που αποτελούνται από διαδοχικά στρώματα ανθρακικού ασβεστίου) μεγαλώνουν πολύ βραδύτερα από ό,τι είχε εκτιμηθεί ως τώρα, μόλις λίγα μικρόμετρα το έτος (ένα μικρόμετρο έχει διάμετρο περίπου όσο ένα ανθρώπινο κύτταρο). Οι μικροσκοπικοί πολύποδες που ζουν μέσα στους σκελετούς και τους δημιουργούν, έχουν ηλικία μόλις λίγων ετών και συνεχώς αντικαθίστανται με το πέρασμα των αιώνων, ενώ ο "σκελετός" γύρω τους συνεχίζει να μεγαλώνει.

Η άνοδος της θερμοκρασίας των θαλασσών και της οξύτητας τους (λόγω απορρόφησης αυξημένου διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα) επηρεάζει αρνητικά την επιβίωση των κοραλλιών, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Μια μελέτη του 2008 εκτίμησε ότι μέχρι το 2050 μπορεί να έχουν εξαφανιστεί τα περισσότερα κοράλλια από τους ωκεανούς του πλανήτη.

Link: Για την πρωτότυπη επιστημονική εργασία στη διεύθυνση: http://www.pnas.org/content/early/2009/03/20/0810875106.abstract?sid=ad318d9f-f123-48f4-a908-3ea0018fed83

(Πηγή:www.evdomi.gr)

Η επέτειος της 25ης Μαρτίου στο Παλαιοχώρι

Με ένα τρόπο μοναδικό, φρέσκο και όμορφο τίμησαν την επέτειο της 25ης Μαρτίου οι μικροί μαθητές αλλά και οι δάσκαλοι του Δημοτικού Σχολείου Παλαιοχωρίου, που φρόντισαν να παρουσιάσουν για ακόμη μια φορά μια όμορφη εκδήλωση. Σημειώνεται ότι τα τελευταία χρόνια, οι εκδηλώσεις που πραγματοποιεί το Δημοτικό Σχολείο Παλαιοχωρίου έχουν καθιερωθεί σαν θεσμός και προσελκύουν πλήθος κόσμου που σπεύδει για να τις παρακολουθήσει. Η γιορτή για την εθνική επέτειο πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Τρίτης, 24 Μαρτίου, στην αίθουσα εκδηλώσεων του σχολείου, ενώ ο εορτασμός κορυφώθηκε με την καθιερωμένη παρέλαση το πρωί της Τετάρτης, 25 Μαρτίου.

Την εκδήλωση άνοιξε ο διευθυντής του σχολείου Στέργιος Κεχαγιάς ο οποίος καλωσόρισε τους παρευρισκόμενους που κατέκλυσαν το χώρο και παράλληλα τόνισε ότι οι προσπάθειες συνεχίζονται ώστε το Σχολείο να έρθει πιο κοντά στους ανθρώπους του χωριού και της ευρύτερης περιοχής και να συμμετέχει ενεργά σε διάφορες δραστηριότητες ώστε μέσα από αυτές τα παιδιά να έχουν εμπειρίες και να μάθουν καλύτερα κάποια πράγματα που δεν μπορούν να αποτυπωθούν στις σελίδες των βιβλίων. Ιδιαίτερη αναφορά μάλιστα έκανε και στην αποδοχή που έχουν αυτές οι εκδηλώσεις από την τοπική κοινωνία, η οποία σε κάθε περίπτωση δίνει δυναμικό παρόν.

Η παράσταση με τίτλο «Τη Ρωμιοσύνη μην την κλαις», περιελάμβανε διάφορα μικρά θεατρικά, τραγούδια, χορούς αλλά και ποιήματα, με τους μαθητές να δίνουν τον καλύτερο εαυτό της. Την γενική επιμέλεια της εκδήλωσης είχαν οι δασκάλες της πέμπτης και της έκτης τάξης Αλεξία Κύρκα και Ειρήνη Χατζημπούσιου αντίστοιχα, οι οποίες δέχθηκαν τα συγχαρητήρια του κόσμου για την άψογη οργάνωση και υλοποίηση της ιδέας. Κατά τη διάρκεια της παράστασης έγινε αναφορά στην γιορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, ενώ όσον αφορά το «επετειακό» κομμάτι της παράστασης, έγινε μια ιστορική αναδρομή στα γεγονότα της Επανάστασης του 1821. Όλα αυτά βέβαια πλαισιώθηκαν από απαγγελίες ποιημάτων και παραδοσιακούς χορούς.

Η ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα του Σχολείου, η οποία μετατράπηκε σε ένα μικρό θεατράκι, κατακλύστηκε από κόσμο που συνεχώς χειροκροτούσε την όμορφη πρωτοβουλία των δασκάλων και των παιδιών, που επιμελήθηκαν τα πάντα. Το αποτέλεσμα, μόνο θετικά σχόλια απέσπασε….

Ο εορτασμός της εθνικής επετείου ολοκληρώθηκε ανήμερα της επετείου, με την κατάθεση στεφανιών στο μνημείο Ηρώων, και φυσικά με την καθιερωμένη παρέλαση στο κέντρο του Παλαιοχωρίου, όπου οι μαθητές του σχολείου και του νηπιαγωγείου, τα μέλη των χορευτικών τμημάτων και η Φιλαρμονική του Πολιτιστικού Συλλόγου Παλαιοχωρίου έδωσαν μια ένα ξεχωριστό τόνο στον εορτασμό.

Πέμπτη 26 Μαρτίου 2009

Νέες ελπίδες για το Πάρκινσον από ανακάλυψη ελληνο-βραζιλιάνου νευροεπιστήμονα στις ΗΠΑ.

Μια συσκευή ενεργοποίησης του νωτιαίου μυελού, που βοήθησε πειραματόζωα με ασθένεια Πάρκινσον να κινηθούν ευκολότερα, προσφέρει μια ακόμη ελπίδα στους πάσχοντες από την ασθένεια ανθρώπους για μια μελλοντική θεραπεία, με λιγότερες παρενέργειες. Η νέα τεχνική ανακαλύφθηκε από τον Μιγκουέλ Νικολέλη, ελληνο-βραζιλιανικής καταγωγής, έναν από τους πιο διάσημους νευροεπιστήμονες στον κόσμο, ο οποίος είναι καθηγητής στο πανεπιστήμιο Ντιουκ των ΗΠΑ. Η σχετική επιστημονική εργασία δημοσιεύτηκε στο έγκυρο επιστημονικό περιοδικό "Science", σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερ.

"Υπάρχει μια σχεδόν άμεση και δραματική αλλαγή στην ικανότητα του ζώου να λειτουργεί, όταν η συσκευή ενεργοποιεί το νωτιαίο μυελό του", δήλωσε ο Νικολέλης. Όπως είπε, αν η τεχνική αποδειχτεί ότι είναι αποτελεσματική και στους ανθρώπους, θα προσφέρει πολλά περισσότερα οφέλη από τις σημερινές συσκευές ενεργοποίησης των εγκεφαλικών κυττάρων, που εμφυτεύονται στον εγκέφαλο και ωφελούν μόνο το ένα τρίτο περίπου των ασθενών με Πάρκινσον.

Σύμφωνα με τον ερευνητή, θα είναι ευκολότερο και ασφαλέστερο να τοποθετηθεί μια συσκευή στο νωτιαίο μυελό παρά στον εγκέφαλο. Και οι δύο συσκευές χρησιμοποιούν ηλεκτρικούς παλμούς για να ελέγξουν το τρέμουλο και την ακαμψία που προκαλεί το Πάρκινσον. Η ασθένεια σταδιακά καταστρέφει τα εγκεφαλικά κύτταρα που παράγουν ντοπαμίνη, μια χημική ουσία-νευροδιαβιβαστή, η οποία μεταφέρει μηνύματα σχετικά με την κίνηση των μυών. Τα φάρμακα που ενισχύουν τη ντοπαμίνη, παρέχουν μια καθυστέρηση στα συμπτώματα, αλλά όχι μονιμότερη θεραπεία. Η νέα τεχνική, κατά το Νικολέλη, μπορεί να συνδυαστεί με πολύ μικρότερες δόσεις φαρμάκων.

Στους υγιείς ανθρώπους οι νευρώνες ενεργοποιούνται με διαφορετικούς ρυθμούς, καθώς στέλνουν πληροφορίες από τον εγκέφαλο προς το σώμα για να κινηθεί. Όμως, κατά τον νευροεπιστήμονα, στους ασθενείς με Πάρκινσον, οι νευρώνες "μπερδεύονται" και ενεργοποιούνται ταυτόχρονα, γεγονός που διαστρεβλώνει τις εντολές κίνησης, τις οποίες στέλνει ο εγκέφαλος στους μυες.

Η νέα τεχνική τοποθετεί δύο μεταλλικά ηλεκτρόδια, λεπτά σαν χαρτί, σε μια μικρή σχισμή στη σπονδυλική στήλη, έτσι ώστε να αγγίζουν το έξω μέρος του νωτιαίου μυελού. Ρεύμα διοχετεύεται δια μέσου αυτών, ώστε οι παραγόμενοι ηλεκτρικοί παλμοί να ενεργοποιήσουν τα περιφερειακά νεύρα που μεταφέρουν τις πληροφορίες από τον εγκέφαλο στο σώμα.

Η ερευνητική ομάδα του Νικολέλη δοκίμασε τη συσκευή σε ποντικούς και αρουραίους, σε συνδυασμό με διάφορες δόσεις L-dopa (λεβοντόπα), ενός γνωστού φαρμάκου κατά του Πάρκινσον. Όταν δοκίμασαν τη νέα τεχνική χωρίς τη βοήθεια καθόλου φαρμάκου, τα πειραματόζωα ήσαν κατά 26 φορές πιο κινητικά. Σε συνδυασμό με το φάρμακο, μόνο δύο δόσεις ήσαν αρκετές για να παράγουν κίνηση, σε σχέση με την ανάγκη πέντε δόσεων, όταν χρησιμοποιείται μόνο το φάρμακο.

Η λεβοντόπα τείνει να είναι λιγότερο αποτελεσματική με το πέρασμα του χρόνου, όμως, σύμφωνα με το Νικολέλη, η νέα τεχνική μπορεί να βοηθήσει τους ασθενείς να έχουν αποτελεσματικότερη φαρμακευτική θεραπεία για περισσότερο χρόνο. Οι ερευνητές σχεδιάζουν να αρχίσουν πειράματα με πιθήκους φέτος και με ανθρώπους το 2010.

Link: Για την πρωτότυπη επιστημονική εργασία στη διεύθυνση: http://www.sciencemag.org/cgi/content/abstract/323/5921/1578

(Πηγη:www.evdomi.gr)

Τρίτη 24 Μαρτίου 2009

Επιβεβαιώθηκε ότι η μουσική αποτελεί μια παγκόσμια "γλώσσα", που καταλαβαίνουν και οι απολίτιστες φυλές

Επιβεβαιώθηκε και επιστημονικά πλέον ότι η μουσική αποτελεί οργανικό στοιχείο της ανθρώπινης φύσης μας και ότι όλοι άνθρωποι, όπου και αν ζουν στον κόσμο, ακόμα και αν είναι απομονωμένοι στα βάθη της ζούγκλας, έχουν την έμφυτη ικανότητα να "διαβάζουν" τα συναισθήματα που κρύβονται στην μουσική και να την καταλαβαίνουν. Οι επιστήμονες αποδίδουν αυτό το καθολικό χαρακτηριστικό των ανθρώπων κάθε χρώματος, φυλής κλπ. στην εξελικτική σημασία της μουσικής για τον ανθρώπινο εγκέφαλο.

Η έρευνα, υπό τον Τόμας Φριτς, έγινε από το έγκυρο Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ για τις Επιστήμες της Γνώσης και του Εγκεφάλου, στη Λειψία της Γερμανίας και δημοσιεύτηκε στο βιολογικό περιοδικό "Current Biology". Η μελέτη δείχνει ότι ακόμα και αν κάποιοι άνθρωποι δεν έχουν ακούσει ποτέ δυτική μουσική, είναι σε θέση να διακρίνουν αν η μουσική είναι χαρούμενη, λυπημένη ή τρομακτική.

Μέχρι τώρα οι επιστήμονες έχουν προτείνει διάφορες θεωρίες γιατί οι άνθρωποι ακούνε μουσική (από την ανάγκη συναισθηματικής επικοινωνίας μέχρι την ανάγκη αλληλεγγύης μέσα στην ομάδα), οι οποίες έχουν ως κοινό γνώρισμα την εξελικτική σημασία της μουσικής. Αντίθετα, άλλοι γνωστοί επιστήμονες, όπως ο γλωσσολόγος Στίβεν Πίνκερ του Χάρβαρντ, έχουν υποστηρίξει ότι η μουσική είναι βασικά ζήτημα πολιτιστικής επιρροής και δεν είχε ποτέ καμία ουσιαστική εξελικτική σημασία για τον άνθρωπο.

Αν η μουσική όντως αποτελεί συνέπεια της δαρβινικής εξελικτικής επιλογής, όλοι οι άνθρωποι, ανεξάρτητα από την κουλτούρα τους, θα έπρεπε να ανταποκρίνονται σε αυτήν με παρόμοιο τρόπο. Κάτι τέτοιο όμως, ειδικά στη σημερινή εποχή της παγκοσμιοποίησης, είναι δύσκολο να το βεβαιώσει κανείς, αφού είναι σχεδόν αδύνατο να βρει κανείς ένα Δυτικό που να μην έχει ακούσει ανατολική μουσική ή έναν Ασιάτη ή Αφρικανό που να μην έχει ακούσει δυτική μουσική, στο ραδιόφωνο, την τηλεόραση, το κομπιούτερ κλπ.

Είναι έτσι δύσκολο για τους επιστήμονες να ξεχωρίσουν αν οι παρόμοιες μουσικές ευαισθησίες, που είναι φανερές σε όλη τη Γη σήμερα, είναι απλώς προϊόν πολιτιστικής επιρροής ή αν οφείλονται σε προϋπάρχουσα "καλωδίωση" του εγκεφάλου όλων των ανθρώπων για εξελικτικούς λόγους.

Η γερμανική ερευνητική ομάδα πέτυχε ακριβώς αυτό: να επιβεβαιώσει ότι συμβαίνει τελικά το δεύτερο (η εξελικτική "καλωδίωση" των εγκεφαλικών νευρώνων), μελετώντας μια απολύτως απομονωμένη αφρικανική φυλή, τους Μάφα του Καμερούν, οι οποίοι δεν έχουν ακούσει ποτέ ραδιόφωνο, δεν έχουν δει τηλεόραση, δεν έχουν πάει καν σε εκκλησία (όπου παίζεται μερικές φορές δυτική μουσική) και γενικά, με κανέναν τρόπο, δεν έχουν ποτέ εκτεθεί στη δυτική μουσική.

Οι γερμανοί ερευνητές έπαιξαν στους Μάφα δυτικά μουσικά κομμάτια τριών ειδών (χαρούμενα, λυπημένα, τρομακτικά) και διαπίστωσαν την ικανότητα των Μάφα να καταλαβαίνουν τα συναισθήματα που μετέφερε η μουσική, σε ποσοστό 50% έως 60% περίπου, δηλαδή πολύ πάνω από το τυχαίο, που εκτιμάται γύρω στο 30%.

Link: Για την πρωτότυπη επιστημονική εργασία στη διεύθυνση: http://www.cell.com/current-biology/abstract/S0960-9822(09)00813-6

(Πηγή:www.evdomi.gr)

Έλληνας αστροφυσικός στη Β.Ιρλανδία έκανε σημαντική ανακάλυψη για τον ήλιο και τη θερμοκρασία του στέμματός του

Ο καθηγητής Μιχάλης Μαθιουδάκης, του Κέντρου Έρευνας Αστροφυσικής της Φυσικομαθηματικής Σχολής του πανεπιστημίου Queen's στο Μπέλφαστ της Β.Ιρλανδίας, σε συνεργασία με άλλους ερευνητές από το βρετανικό πανεπιστήμιο του Σέφιλντ και το πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, ανακάλυψε, για πρώτη φορά, γιγάντια στροβιλιζόμενα μαγνητικά κύματα στην κατώτερη ατμόσφαιρα του Ήλιου, ρίχνοντας έτσι φως στο μυστήριο του ηλιακού στέμματος (το οποίο εκτείνεται περίπου 1 εκατ. χλμ. γύρω από την επιφάνειά του) και γιατί αυτό έχει ασύλληπτα υψηλότερη θερμοκρασία από αυτήν.

Η σχετική επιστημονική εργασία, που δημοσιεύεται στο τελευταίο τεύχος του έγκυρου επιστημονικού περιοδικού "Science", αναμένεται να συμβάλει στην καλύτερη κατανόηση του ταραγμένου ηλιακού καιρού και των επιπτώσεών του στη Γη, που απέχει 150 εκατ. χλμ. από τον ήλιο.

Η μελέτη παρουσιάζει, με μεγαλύτερη λεπτομέρεια από ποτέ, νέες ηλιακές παρατηρήσεις, που έγιναν από το Σουηδικό Ηλιακό Τηλεσκόπιο των Καναρίων Νήσων (το μεγαλύτερο ηλιακό τηλεσκόπιο στην Ευρώπη που παράγει τις πιο καθαρές εικόνες του ήλιου), αποκαλύπτοντας τεράστιες ποσότητες ενέργειας, που ωθούνται προς το ηλιακό στέμμα με τη μορφή περίεργων σπειροειδών μαγνητικών κυμάτων (των λεγόμενων "κυμάτων Άλφβεν), τα οποία δεν είχαν ποτέ πριν ανιχνευθεί στον ήλιο.

Η ροή της ενέργειας μέσω της ηλιακής ατμόσφαιρας και η υπερθέρμανση των εξωτερικών περιοχών του Ήλιου δεν έχουν ακόμα κατανοηθεί πλήρως από τους επιστήμονες. Η τρομακτική άνοδος της θερμοκρασίας, από τους περίπου 6.000 βαθμούς στην ορατή επιφάνεια του ήλιου (φωτόσφαιρα), σε πάνω από 1 εκατ. βαθμούς στο ηλιακό στέμμα που βρίσκεται πάνω από την επιφάνεια, αποτελεί αντικείμενο αστροφυσικής έρευνας εδώ και μισό τουλάχιστον αιώνα. Η νέα έρευνα φωτίζει πλέον τη διαδικασία πίσω από αυτό το μυστηριώδες φαινόμενο.

Η μελέτη εντόπισε φαινόμενα μαγνητικών ταλαντώσεων που συνδέονται με μια μεγάλη φωτεινή περιοχή έκτασης 430.000 τετραγωνικών χλμ. (διπλάσια σε μέγεθος από τη Βρετανία), η οποία αποτελεί ένα μαγνητικό πεδίο κοντά στο κέντρο του ηλιακού δίσκο. Αυτές οι ταλαντώσεις, με περιοδικότητα 126 έως 700 δευτερολέπτων και εύρος 2,6 χλμ., ανά δευτερόλεπτο, αποτελούν την "υπογραφή" των σπειροειδών "κυμάτων Άλφβεν". Σύμφωνα με την έρευνα, η ενεργειακή ροή που πηγάζει από αυτά τα κύματα (αόρατα στο ανθρώπινο μάτι), τα οποία εξαπλώνονται προς τα πάνω με ταχύτητα 20 χλμ το δευτερόλεπτο, είναι αρκετή για να υπερθερμάνει το ηλιακό στέμμα.

Όπως δήλωσε ο καθηγητής Μαθιουδάκης, "η κατανόηση της ηλιακής δραστηριότητας και της επιρροής της στο κλίμα της Γης έχει ζωτική σημασία για την ανθρωπότητα. Ο Ήλιος δεν είναι τόσο ήσυχος, όσο πολλοί άνθρωποι νομίζουν. Το ηλιακό στέμμα, ορατό από τη Γη μόνο στη διάρκεια μιας ολικής ηλιακής έκλειψης, είναι ένα πολύ δυναμικό περιβάλλον, που μπορεί ξαφνικά να εκραγεί απελευθερώνοντας περισσότερη ενέργεια από 10 δισεκατομμύρια ατομικές βόμβες. Η μελέτη μας αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προόδου, προκειμένου να κατανοήσουμε πώς το στέμμα, με θερμοκρασία εκατομμυρίων βαθμών, κατορθώνει αυτό το επίτευγμα".

Η ύπαρξη καθαρά μαγνητικών κυμάτων σε ένα άκρως μαγνητισμένο περιβάλλον, για πρώτη φορά, προτάθηκε από τον Χάνες Άλφβεν το 1942, ο οποίος έλαβε και το βραβείο Νόμπελ για αυτή την ανακάλυψη.

Link: Για την πρωτότυπη επιστημονική εργασία στη διεύθυνση: http://www.sciencemag.org/cgi/content/short/323/5921/1582

(πηγή:www.evdomi.gr)

Δευτέρα 16 Μαρτίου 2009

Ερευνητές του ΜΙΤ απέδειξαν γιατί ορισμένοι καρκινικοί όγκοι συρρικνώνονται, όταν τρώμε λιγότερο

Είναι γνωστό εδώ και έναν αιώνα ότι ο περιορισμός στη λήψη τροφής καθυστερεί την ανάπτυξη ορισμένων όγκων, αλλά δεν είχε εντοπιστεί η αιτία: οι ερευνητές κατάφεραν πλέον να εντοπίσουν το ρόλο ενός ενζύμου, η ενεργοποίηση του οποίου αναστέλλει την επίδραση των διατροφικών περιορισμών στην ανάπτυξη των όγκων.

Η Νάντα Καλαάνι και ο Ντέιβιντ Σαμπατίνι, ερευνητές στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ) πραγματοποίησαν έρευνες σε ποντίκια, προκειμένου να μελετήσουν την επίδραση των διατροφικών περιορισμών σε ορισμένους τύπους καρκίνου που προσβάλλουν τον άνθρωπο, όπως ο καρκίνος του εγκεφάλου, του παχέος εντέρου, του προστάτη και διάφοροι τύποι καρκίνου του στήθους. Οι εργασίες τους δημοσιεύθηκαν στο βρετανικό περιοδικό Nature.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ορισμένοι όγκοι (παχέος εντέρου και δύο μορφές καρκίνου του μαστού) συρρικνώνονταν σε συνθήκες έλλειψης τροφής, ενώ για τους άλλους (προστάτη, εγκεφάλου και μία άλλη μορφή καρκίνου του μαστού), ο περιορισμός στη λήψη τροφής δεν είχε καμία επίδραση.

Απέδειξαν επίσης ότι η απουσία επίδρασης του περιορισμού της τροφής οφειλόταν στην ενεργοποίηση της 3-Κινάσης φωσφατιδυλοϊνοσιτόλης (PI3K), ενός ενζύμου που παίζει καθοριστικό ρόλο στον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων, και ότι διαφορετικοί βαθμοί ενεργοποίησης του ενζύμου συνεπάγονται και διαφορετικό βαθμό ευαισθησίας στους διατροφικούς περιορισμούς. "Παρεμβαίνοντας στην ενεργοποίηση του PI3K, μπορούμε να μετατρέψουμε έναν όγκο ανθεκτικό στους διατροφικούς περιορισμούς, σε έναν όγκο ευάλωτο", διαβεβαιώνουν οι ερευνητές.

(Πηγή:www.evdomi.gr)

Τετάρτη 11 Μαρτίου 2009

Βρέθηκαν τα "δίκτυα του Θεού" στον εγκέφαλο, ενώ η θρησκευτική πίστη εξηγείται εξελικτικά

Μια ομάδα νευροεπιστημόνων (με τη συμμετοχή του ελληνικής καταγωγής ερευνητή Δημήτρη Καπογιάννη) ισχυρίζεται ότι εντόπισε τα σημεία στον ανθρώπινο εγκέφαλο, τα οποία ελέγχουν την θρησκευτική πίστη. Παράλληλα, υποστηρίζουν πως η έρευνά τους αποδεικνύει ότι η πίστη σε μια ανώτερη δύναμη εξηγείται καθαρά βιολογικά-εξελικτικά, γιατί βοήθησε τους ανθρώπους να επιβιώσουν.

Η μελέτη, με την χρήση της κλασικής τομογραφίας μαγνητικού συντονισμού (fMRI), έγινε από το Εθνικό Ινστιτούτο Νευρολογικών Διαταραχών των ΗΠΑ, υπό τον καθηγητή Τζόρνταν Γκράφμαν, και δημοσιεύτηκε στα "Πρακτικά" της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), σύμφωνα με τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες Live Science και New Scientist και την εφημερίδα Independent.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, η πίστη στο Θεό βρίσκεται "δικτυωμένη" βαθιά στον ανθρώπινο εγκέφαλο, ο οποίος είναι προγραμματισμένος για τις θρησκευτικές εμπειρίες, γεγονός που καθιστά την θρησκεία ένα παγκόσμιο ανθρώπινο φαινόμενο στην ιστορία. Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχει ένα και μοναδικό νευρωνικό "σημείο του Θεού", αλλά αρκετές περιοχές του εγκεφάλου που από κοινού σχηματίζουν τα βιολογικά θεμέλια της (όποιας) θρησκευτικής πίστης.

Οι επιστήμονες δεν συμφωνούν όλοι μεταξύ τους γενικά κατά πόσον η θρησκευτική πίστη έχει βιολογική βάση. Η νέα έρευνα υποστηρίζει ότι ο εγκέφαλος εξελίχτηκε με το πέρασμα του χρόνου να είναι ευαίσθητος σε όποια μορφή πίστης ή πεποίθησης βελτιώνει τις πιθανότητες επιβίωσης του ανθρώπου. Αν ένας πιστός μπορεί να ξεπερνά καλύτερα τις δυσκολίες της ζωής σε σχέση με έναν "άπιστο", τότε, σύμφωνα με την δαρβινική εξελικτική λογική, τα γονίδια των πιστών θα υπερισχύσουν διαχρονικά και γι' αυτό σήμερα ο εγκέφαλος είναι προγραμματισμένος να πιστεύει.

Η νέα έρευνα εντόπισε ότι, ανεξάρτητα από τις συγκεκριμένες θρησκευτικές πεποιθήσεις των ατόμων (οι εθελοντές προέρχονταν από τις τρεις μεγάλες μονοθεϊστικές θρησκείες: χριστιανισμό, ισλάμ και ιουδαϊσμό), σε όλους ενεργοποιούνται τα ίδια εγκεφαλικά κυκλώματα, όταν σκέπτονται ζητήματα σχετικά με το Θεό ή διάφορα ηθικά προβλήματα. Αυτές οι εγκεφαλικές περιοχές βρίσκονται κυρίως στον πιο σύγχρονο και αποκλειστικά ανθρώπινο νεοφλοιό, αλλά και στο βαθύτερο και εξελικτικά πιο πρωτόγονο τμήμα του λεγόμενου "ερπετικού" εγκεφάλου, που οι άνθρωποι έχουν κοινό με τα άλλα ζώα.

Εδώ και αρκετά χρόνια, αρκετοί νευροεπιστήμονες (όπως ο Βιλαγιανούρ Ραματσάντραν του πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας-Σαν Ντιέγκο, ο Άντριου Νιούμπεργκ του πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια και ο Μάικλ Πέρσινγκερ του Λαυρεντιανού πανεπιστημίου του Οντάριο, εφευρέτης του λεγόμενου "κράνους του Θεού", που παράγει μαγνητικά πεδία, τα οποία δημιουργούν τεχνητές υπερβατικές εμπειρίες) πασχίζουν να εντοπίσουν το "σημείο G" (God), δηλαδή του Θεού, στον εγκέφαλο.

Σύμφωνα όμως με τη νέα έρευνα, τα "δίκτυα του Θεού" στον εγκέφαλο είναι πιο διάχυτα και όχι εντοπισμένα σε μια περιοχή. "Ο εγκέφαλος είναι εγγενώς ευαίσθητος να πιστέψει σχεδόν το οτιδήποτε αν έχει λόγους (σ.σ. επιβίωσης) να το κάνει", σύμφωνα με τον καθηγητή Γκράφμαν, που δηλώνει ότι ο ίδιος πιστεύει στο Θεό. Όπως τόνισε, "η θρησκεία δεν αποτελεί μια ειδική περίπτωση ενός συστήματος πεποιθήσεων, αλλά εξελίχτηκε μαζί με τις άλλες πίστεις και γνωσιακές ικανότητες του ανθρώπου".

Η νέα έρευνα έδειξε ότι οι θρησκευτικές πεποιθήσεις, σκέψεις και συζητήσεις ενεργοποιούν ουσιαστικά τα ίδια εγκεφαλικά κυκλώματα με αυτά που οι άνθρωποι χρησιμοποιούμε καθημερινά για τις καθημερινές εγκόσμιες δραστηριότητες μας, την ερμηνεία του κόσμου και των προθέσεων των γύρω μας. Με άλλα λόγια, κατά τον Γκράφμαν, από τη στιγμή που εξελίχτηκε η αναγκαία αρχιτεκτονική του εγκεφάλου, ως προϊόν των γενικότερων εξελικτικών πιέσεων και των προκλήσεων της ζωής, χρησιμοποιήθηκε επίσης, ως υποπροϊόν, ώστε οι άνθρωποι να πιστεύουν και στη θρησκεία.

Link: Για την επιστημονική εργασία στη διεύθυνση http://www.pnas.org/content/early/2009/03/06/0811717106.abstract?sid=46619f1b-b77f-4f68-8159-e23b8c1030dc

(Πηγή: www.evdoi.gr)

Δευτέρα 9 Μαρτίου 2009

ΕΘΙΜΑ ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΟΥ: Άγιος Θεόδωρος - Κάστρο

Τον Άγιο Θεόδωρο, τίμησαν με παραδοσιακό τρόπο οι κάτοικοι του Παλαιοχωρίου, αλλά και της ευρύτερης περιοχής, το Σάββατο 7 Μαρτίου, ανηφορίζοντας στο λόφο του Βυζαντινού Βρανόκαστρου στο Παλαιοχώρι, όπου υπάρχει προσκυνητάρι τιμώμενο στο όνομα του Αγίου.

Η Δημοτική Επιχείρηση Τουρισμού Ανάπτυξης και Πολιτισμού του Δήμου Παγγαίου, σε συνεργασία με τον Πολιτιστικό Σύλλογο Παλαιοχωρίου, διοργάνωσαν την παραδοσιακή εκδήλωση στην ακρόπολη του Βρανόκαστρου, όπου σαρακοστιανοί μεζέδες και άφθονο κρασί και τσίπουρο διατέθηκαν στους επισκέπτες, οι οποίοι ανηφορίζουν κάθε τέτοια μέρα στο Κάστρο, συνεχίζοντας μία παράδοση πολλών αιώνων.

Η μέρα ξεκίνησε με την αναβίωση της μεταφοράς της εικόνας των Αγίων Θεοδώρου και Γεωργίου από το Βυζαντινό Μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου του Διασορείτη στην ακρόπολη του Κάστρου. Νέοι του χωριού, με παραδοσιακές τοπικές ενδυμασίες, ιππεύοντας στολισμένα άλογα και μουλάρια, παρέλαβαν ην εικόνα την οποία περιέφεραν στο χωριό και σε όλους τους Ναούς, και στη συνέχεια ανηφόρισαν στο Κάστρο, όπου την παρέδωσαν στους ιερείς προκειμένου να αρχίσει η καθιερωμένη παράκληση. Μετά την παράκληση στο χώρο του Κάστρου στήθηκε ένα πραγματικό πανηγύρι και ο δρόμος από το χωριό μέχρι το κάστρο ήταν ο πιο πολυσύχναστος, με ανθρώπους είτε να ανηφορίζουν είτε να κατεβαίνουν από το Κάστρο.

Η επιβλητική παρουσία των τειχών σε συνδυασμό με την μαγευτική θέα της πεδιάδας των Φιλίππων δημιουργούσε μία μοναδική αίσθηση στους επισκέπτες που έφτασαν από κάθε γωνιά του νομού Καβάλας αλλά και από τους γειτονικούς νομούς Δράμας και Σερρών. Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με την παράδοση το Κάστρο του Παλαιοχωρίου κτίστηκε για πρώτη φορά από τον Μέγα Αλέξανδρο, και είχε σαν σκοπό την διαφύλαξη των μεταλλείων χρυσού και αργύρου της περιοχής. Ωστόσο τα οικοδομήματα που διατηρούνται μέχρι σήμερα ανήκουν στη Βυζαντινή εποχή, όταν ο βυζαντινός στρατηγός Αλέξιος Βρανάς οχύρωσε και πάλι το λόφο γύρω στο 1185. Η τελευταία μάχη από τους υπερασπιστές του κάστρου δόθηκε κάπου στα 1383, όταν οι Οθωμανοί προσάρτησαν και αυτό το μικρό κομμάτι γης στην αχανή αυτοκρατορία τους...

Κυριακή 8 Μαρτίου 2009

Ελληνίδα ερευνήτρια της Αυστραλίας "ξεκλείδωσε" τα μυστικά θανατηφόρου νοσοκομειακού βακτήριου

Μια ομάδα επιστημόνων του αυστραλιανού πανεπιστημίου Μόνας, με επικεφαλής την ελληνικής καταγωγής μικροβιολόγο δρα Ντένα Λύρα και τον καθηγητή Τζούλιαν Ρουντ του Τμήματος Μικροβιολογίας, ανακάλυψε τα μυστικά ενός σούπερ-ανθεκτικού και επικίνδυνου βακτήριου, του λεγόμενου "δύσκολου κλωστρίδιου" (Clostridium difficile), που σκοτώνει χιλιάδες ηλικιωμένους ασθενείς στα νοσοκομεία όλου του κόσμου κάθε χρόνο.

Η ανακάλυψη, για την οποία η Λύρα και ο Ρουντ συνεργάστηκαν επί μια δεκαετία, μπορεί να σώσει πολλές ζωές στο μέλλον και παράλληλα να γλιτώσει τα συστήματα υγείας πολλών χωρών από μεγάλες δαπάνες. Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο έγκυρο επιστημονικό περιοδικό "Nature", χρησιμοποίησε την τεχνική γενετικής τροποποίησης του βακτήριου και κατάφερε να λύσει το μυστήριο που επί χρόνια περιέβαλε την θανατηφόρα τοξικότητά του, ανακαλύπτοντας ποιες πρωτεϊνες ευθύνονταν γι' αυτό.

Το συγκεκριμένο βακτήριο είναι η κύρια αιτία διάρροιας στους νοσοκομειακούς ασθενείς, κυρίως άνω των 65 ετών, που παίρνουν θεραπεία με αντιβιοτικά. Τα αντιβιοτικά καταστρέφουν τα "καλά" βακτήρια στο έντερο, επιτρέποντας στο "κακό" βακτήριο να αναπτυχθεί, προκαλώντας χρόνια φλεγμονή, που είναι πολύ δύσκολο μέχρι σήμερα να θεραπευτεί. Τώρα, η νέα ανακάλυψη ελπίζεται ότι θα οδηγήσει σε καλύτερες μεθόδους φαρμακευτικής αντιμετώπισης του σούπερ ανθεκτικού βακτήριου, αν και προς το παρόν, όπως είπε η Λύρα, δεν μπορεί να τεθεί χρονικός ορίζοντας στο πότε θα είναι έτοιμα τα νέα φάρμακα.

Το βακτήριο Clostridium difficile απελευθερώνει δύο τοξίνες και μέχρι τώρα οι επιστήμονες πίστευαν ότι η τοξίνη Α ήταν η κύρια αιτία για την τοξικότητά του. Όμως η έρευνα απέδειξε ότι η προσοχή πρέπει να στραφεί στην τοξίνη Β, που είναι η βασική υπεύθυνη για τα συμπτώματα που προκαλεί ο μικρο-οργανισμός. Μέχρι τώρα, οι διαγνωστικοί έλεγχοι για το βακτήριο εστιάζονταν στην ανίχνευση της τοξίνης Α, με αποτέλεσμα πολλοί ασθενείς στα νοσοκομεία να έχουν τη μόλυνση (από την τοξίνη Β), αλλά η διάγνωση να είναι λανθασμένη.

(Πηγή:www.evdomi.gr)

Παρασκευή 6 Μαρτίου 2009

Δύο μαύρες τρύπες ...χορεύουν

Για πρώτη φορά οι αστρονόμοι ανακάλυψαν ένα ζευγάρι τεράστιων μαύρων τρυπών, που φαίνεται να έχουν εναγκαλιστεί σε ένα θεαματικό χορό θανάτου. Τα κολοσσιαία γαλαξιακά "τέρατα", σε απόσταση περίπου 5 δισ. ετών φωτός από τη Γη, περιφέρονται η μια γύρω από την άλλη κάθε 100 χρόνια και τελικά θα συγκρουστούν με τόση σφοδρότητα, ώστε πιθανότατα να σχηματίσουν μια ακόμη μεγαλύτερη ενιαία μαύρη τρύπα, που οι ανιχνευτές στη Γη βαρυτικών κυμάτων αναμένεται να καταγράψουν το συμβάν.

Αν και οι ίδιες οι μαύρες τρύπες είναι αόρατες, ο εντοπισμός τους (μέσω των συνεπειών τους στο περιβάλλον τους) είναι πλέον σχετικά εύκολος, από τη στιγμή μάλιστα που οι αστρονόμοι είναι πεπεισμένοι ότι μια μαύρη τρύπα ελλοχεύει στο κέντρο σχεδόν όλων των γαλαξιών του σύμπαντος (για παράδειγμα, στο κέντρο του δικού μας γαλαξία βρίσκεται μια μαύρη τρύπα με μάζα 3 εκατ. φορές μεγαλύτερη από του ήλιου μας).

Όμως η εύρεση ενός "δυαδικού" συστήματος δύο σούπερ-μαύρων τρυπών "κλειδωμένων" σε τροχιά η μια γύρω από την άλλη, μέσα στον ίδιο γαλαξία, αποτελεί μια πρωτοφανή ανακάλυψη. Αν και διαθέτουν μέγεθος όσο ένα ηλιακό σύστημα και βάρος όσο ένα δισεκατομμύριο ήλιοι μαζί, παρόλα αυτά είναι δύσκολο να εντοπιστούν μέσα στο αχανές διάστημα.

Η ανακάλυψη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Nature", έγινε από το Εθνικό Οπτικό Αστρονομικό Παρατηρητήριο της Τουκσόν, στην Αριζόνα των ΗΠΑ, από τους Τοντ Μπόροσον και Τοντ Λάουερ, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters και το BBC. Οι δύο αστρονόμοι εντόπισαν το φαινόμενο ενός ασυνήθιστου κβάζαρ, που αποτελούν τα πιο φωτεινά αντικείμενα στο σύμπαν και η φωτεινότητά τους θεωρείται ότι προέρχεται από την ενέργεια τεράστιων μαύρων τρυπών που καταναλώνουν τρομακτικές ποσότητες από γειτονικά αέρια και σκόνη.

Οι αμερικανοί αστρονόμοι ανακάλυψαν δίδυμα ίχνη υδρογόνου στο φάσμα του κβάζαρ, ένδειξη για την ύπαρξη διπλής μαύρης τρύπας. Υπολόγισαν ότι οι δύο μαύρες τρύπες απέχουν μεταξύ τους μόλις 0,3 έτη φωτός και κινούνται η μια γύρω από την άλλη με την ασύλληπτη ταχύτητα των 6.000 χλμ. το δευτερόλεπτο (συγκριτικά, η ταχύτητα περιφοράς του ήλιου μας γύρω από το κέντρο του γαλαξία μας είναι μόλις 220 χλμ. το δευτερόλεπτο).

Η μια μαύρη τρύπα έχει μάζα 20 εκατ. φορές μεγαλύτερη από τη μάζα του ήλιου μας και η άλλη είναι πολύ μεγαλύτερη, καθώς έχει μάζα μεγαλύτερη κατά ένα δισεκατομμύριο φορές. Σύμφωνα με τους αστρονόμους που τις ανακάλυψαν, αυτό αποτελεί ένδειξη ότι προηγουμένως ένας μεγάλος γαλαξίας είχε "καταπιεί" ένα μικρότερο.

Η ανακάλυψη ενισχύει την κυρίαρχη θεωρία ανάπτυξης των γαλαξιών, σύμφωνα με την οποία, καθώς οι γαλαξίες πλησιάζουν μεταξύ τους, οι μαύρες τρύπες που έχουν στο κέντρο τους, αρχίζουν τη δική τους διαδικασία συγχώνευσης, κάτι που θεωρητικά πρέπει να είναι συνηθισμένο στο σύμπαν. Μέχρι τώρα όμως δεν είχαν υπάρξει κάποια στοιχεία επιβεβαίωσης της θεωρίας, πράγμα που φαίνεται ότι τώρα συνέβη για πρώτη φορά. Νέες παρατηρήσεις, τα επόμενα χρόνια, μπορεί να επιβεβαιώσουν πέραν πάσης αμφιβολίας ότι πρόκειται για το πρώτο ζευγάρι μαύρων τρυπών σε φάση συγχώνευσης.

(Πηγή:www.evdomi.gr)

Πέμπτη 5 Μαρτίου 2009

Ειναι ντροπή για τους ίδιους...

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ


Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ένωσης Συντακτών Ημερήσιων Εφημερίδων Μακεδονίας – Θράκης εκφράζει την έντονη ανησυχία του για τη νέα τακτική που φαίνεται να εγκαινιάζουν οι αρχές της ΠΓΔΜ σε σχέση με την ενημέρωση.

Η απαγόρευση εισόδου, για πρώτη φορά, σε συνάδελφο που έχει στο ενεργητικό του πολλές δημοσιογραφικές αποστολές στη γειτονική χώρα, με πρόσχημα την έλλειψη ειδικής διαπίστευσης, γεννά εύλογα ερωτήματα για τη σκοπιμότητα αυτής της ενέργειας και σαφέστατα αποτελεί παρέμβαση στην ελεύθερη άσκηση του δημοσιογραφικού έργου.

Η ΕΣΗΕΜ-Θ θα ενημερώσει άμεσα την Ευρωπαϊκή και τη Διεθνή Ομοσπονδία Δημοσιογράφων για το ζήτημα.

Παράλληλα, ζητά από τις αρχές της ΠΓΔΜ να εγκαταλείψουν αυτήν την τακτική, αποδεικνύοντας εμπράκτως ότι διαθέτουν την ευαισθησία και τον σεβασμό στα δημοκρατικά ιδεώδη, βασικό στοιχείο των οποίων είναι η δημοσιογραφία, όπως υπαγορεύουν τα ευρωπαϊκά πρότυπα.


Το Διοικητικό Συμβούλιο

Κυριακή 1 Μαρτίου 2009

ΕΘΙΜΑ ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΟΥ: Απόκριες

Έρχονται οι απόκριες του ξεφαντώματος, του χορού και άλλων σχετικών. Οι μέρες αυτές με μελαγχολούν, όχι για κάποιο άλλο λόγο, αλλά γιατί πολλά έθιμα του παρελθόντος που αναβίωναν τέτοιες μέρες, κρίθηκε από κάποιους οτι έπρεπε να σταματήσουν. Έτσι έγινε και με τα "Γκουλιάρια", το μοναδικό, ίσως, διονυσιακό δρώμενο της περιοχής που αναβίωνε στο Παλαιοχώρι μέχρι τις μέρες της Δικτατορίας. Τότε απαγορεύτηκε ως "παγανιστικό", και από τότε χάθηκε. Αυτό το κομμάτι της παράδοσης του τόπου μας χάθηκε, δεν σβήστηκε όμως και από τη μνήμη των ανθρώπων. Και να, πριν λίγο καιρό μια φωτογραφία από τα περιβόητα "Γκουλιάρια" ήρθε στο φώς, ξυπνώντας μνήμες που θάφτηκαν κάτω από καρότσες τρακτέρ, και άλλα εφευρήματα.

Έτσι θυμάμαι εγώ τις απόκριες στο χωριό, μια σύντομη παρέλαση στην πλατεία, όπου πάνω σε αυτοσχέδια άρματα, που δεν ήταν άλλο από τις καρότσες κάποιων τρακτέρ, οι νέοι του χωριού, ως ερασιτέχνες ηθοποιοί έδιναν τον καλύτερο εαυτό τους, αναφερόμενοι στην τοπική κοινωνία και στα γεγονότα. Παλαιότερα το ίδιο συνέβαινε πάνω στην οροφή ενός λεωφορείου στην αυλή του σχολείου. Και όλα αυτά μέχρι το 1998...

Τότε ήταν η τελευταία φορά που κάποιο αποκριάτικο σατυρικό θεατρικό παίχτηκε στην πλατεία του Παλαιοχωρίου. Μάλιστα παρομοίαζε γνωστή τηλεοπτική εκπομπή - σόου της εποχής, που πλαισιωνόταν με αφελείς υποψηφίους μνηστήρες... Μετά από αυτό τίποτα, και όλοι αρκούνταν να παρακολουθήσουν κάποιο καρναβάλι της πόλης μέσα από τους τηλεοπτικούς δέκτες τους, αφού νωρίτερα καταναλώσουν ικανές ποσότητες λαγάνας και νηστίσιμων! Και αν το κάνουν και αυτό...

Για τα "Γκουλιάρια" που προανέφερα, άκουσα και διάβασα, και ευτυχώς πέρυσι έζησα την αναβίωσή τους από μια ομάδα νέων ανθρώπων του χωριού. Οι νέοι αυτοί δεν ασπάστηκαν τον «αφορισμό» που κάποιοι αποφάσισαν για την ιστορία του τόπου μας. Ευτυχώς το έθιμο σώθηκε και πλέον αναβιώνει. Είναι κάτι που άλλωστε το χρωστάμε στο παρελθόν, στην ιστορία μας αλλά και στις επόμενες γενιές που οφείλουν να γνωρίζουν ότι εμείς δεν έχουμε δικαίωμα να τους στερήσουμε και να αποκρύψουμε.

Δημοσιεύτηκε στο "Απόκριες 2009", ειδικό ένθετο της εφημερίδας "Εβδόμη"

ΕΘΙΜΑ ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΟΥ: " Μάρτης "

«Μάρτης» ένα έθιμο που οι ρίζες του χάνονται στην αρχαιότητα.

Κάποιοι πιστεύουν ότι προέρχεται από τα Ελευσίνια Μυστήρια, όπου οι μύστες έδεναν μια κλωστή, που ονόμαζαν «Κρόκη» στο δεξί τους χέρι και στο αριστερό τους πόδι.

Σήμερα η παράδοση του Παλαιοχωρίου θέλει τα παιδιά να φορούν στον καρπό τους, από την 1η Μαρτίου, ένα βραχιόλι φτιαγμένο από κόκκινη και λευκή κλωστή, που είναι γνωστό ως «Μάρτης». Δεν λείπουν ωστόσο και περιπτώσεις όπου ο «Μάρτης» είναι δαχτυλίδι και όχι βραχιόλι. Μάλιστα, όπως αναφέρει η παράδοση, ο «Μάρτης» προστάτευε τα πρόσωπα των παιδιών από το κάψιμο του πρώτου ήλιου της άνοιξης.

Ο «Μάρτης» φτιαχνόταν την τελευταία μέρα του Φεβρουαρίου, και τα παιδιά τον φορούσαν το πρωί της 1ης Μαρτίου, πριν βγουν από το σπίτι.

Ο «Μάρτης» έβγαινε σε τρεις μέρες και στη συνέχεια τοποθετούνταν κάτω από μια πέτρα, όπου παρέμενε για κάποιες ημέρες. Εκεί ανάλογα με το τι ζωύφια υπήρχαν κάτω από την πέτρα, όταν τη σήκωναν, έτσι θα κυλούσε η χρονιά για το σπίτι, όσον αφορά πάντα την παραγωγή.
Στη συνέχεια, ο «Μάρτης» τοποθετούνταν πάνω σε ένα θάμνο προκειμένου να τον πάρουν τα πουλιά για να τον χρησιμοποιήσουν στο χτίσιμο της φωλιάς τους.