Πέμπτη 23 Απριλίου 2009

ΕΘΙΜΑ ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΟΥ: Άγιος Γεώργιος

Το παραδοσιακό "κουρμπάνι" πρόκειται να μοιραστεί και πάλι σήμερα στο Παλαιοχώρι, που πανηγυρίζει τον πολιούχο και προστάτη του, τον Άγιο Γεώργιο. Στο χωριό αναβιώνουν ακόμη αρκετά έθιμα που σχετίζονται με την λατρεία του αγίου, και οι ρίζες τους χάνονται στα βάθη των αιώνων. Ως προστάτης του χωριού, ο Άγιος Γεώργιος, είναι άμεσα συνδεδεμένος με την μακραίωνη ιστορία του τόπου, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι να νιώθουν μία εξαιρετική οικειότητα με τη μορφή του.

Σύμφωνα με το πρόγραμμα της εορτής, σήμερα το πρωί, θα ψαλεί πανηγυρικός Όρθρος και θα τελεστεί Ιερατικό Συλλείτουργο, ενώ το απόγευμα θα ψαλεί Μέγας Εσπερινός και θα ακολουθήσει περιφορά του τιμίου λειψάνου και της Θαυματουργής Εικόνας του Αγίου Γεωργίου με τη συνοδεία της Φιλαρμονικής του Πολιτιστικού Συλλόγου.

Το κουρμπάνι

Στο τέλος της θείας λειτουργίας ανήμερα της εορτής του Αγίου Γεωργίου, που φέτος, λόγω του Πάσχα θα γιορταστεί την Δευτέρα, μοιράζεται το πατροπαράδοτο «κουρμπάνι», το οποίο είναι βρασμένο κρέας και πρόσφορο.

Το «κουρμπάνι», άμεσα συνδεδεμένο με την εορτή του Αγίου ετοιμάζεται με χαρακτηριστική τελετουργία. Παλαιότερα, το «κουρμπάνι» ετοιμαζόταν από ζώα - προσφορές των πιστών χριστιανών του χωριού, τα οποία θυσιαζόταν προς τιμήν του αγίου την παραμονή της εορτής και κατά τη διάρκεια του Εσπερινού, αφού πρώτα έκαναν τρεις φορές τον γύρο του ναού και στην συνέχεια ευλογούνταν από τον ιερέα.

Έθιμα και συνήθειες

Σαν αυτή τη μέρα, οι νέοι του χωριού αφού έβρισκαν τα κατάλληλα ψηλά δέντρα έκαναν κούνιες, πλέκοντας κληματίδες. Από τις κούνιες αυτές περνούσε το σύνολο του πληθυσμού του χωριού, γιατί θεωρούνταν απαραίτητη η συμμετοχή στο έθιμο αυτό.

Όπως και σε άλλα μέρη της Ελλάδας, η ημέρα του Αγίου Γεωργίου σήμαινε και την έναρξη την περιόδου «των βοσκών» για τους κτηνοτρόφους. Οι κτηνοτρόφοι συνήθιζαν να προσλαμβάνουν τους βοσκούς από την ημέρα του Αγίου Γεωργίου και μέχρι και την ημέρα του άλλου μεγάλου Αγίου της Ορθοδοξίας, του Αγίου Δημητρίου.

Ακόμη την ημέρα αυτή, όλοι οι ίδιοι κτηνοτρόφοι συνέλεγαν το γνωστό στην περιοχή αγριολούλουδο με το όνομα «γαλατσίδα», το οποίο όταν κοπεί βγάζει ένα υγρό που μοιάζει σαν γάλα. Με το φυτό αυτό έφτιαχναν στεφάνια τα οποία κρεμούσαν έξω από τις πόρτες για να ...πάει καλά η χρονιά.

Λατρεία ...κατά παράδοση

«Ο τόπος αυτός είναι υπό την προστασία του Άη Γιώργη» λένε οι ντόπιοι και νιώθουν μια σιγουριά γιατί όπως αναφέρουν ποτέ μέσα στους αιώνες δεν τους πρόδωσε. Η μέχρι στιγμής παλαιότερη αποδεδειγμένη μαρτυρία για την «παρουσία» του Αγίου Γεωργίου ως προστάτη στην περιοχή, έρχεται με την ανακάλυψη από την αρχαιολογική σκαπάνη κατά τη διετία 1995 - 1996 εκτεταμένου μοναστηριακού συγκροτήματος του 11ου αιώνα στο Παλαιοχώρι, ευρύτερα γνωστό από Πατριαρχικά σιγίλια ως «Ιερά Μονή του Αγίου Μεγαλομάρτυρος και Τροπαιοφόρου Γεωργίου του Διασωρίτου». Από τότε η λατρεία του Αγίου είχε εξαπλωθεί στην περιοχή, πράγμα που εξόργισε τον Οθωμανό τόπαρχο και έτσι στις 23 Απριλίου του 1507, όπως αναφέρεται στον Κώδικα του Δαμασκηνού, κατέστρεψε ολοσχερώς το πανηγυρίζον μοναστήρι. Παρόλα αυτά η φλόγα της πίστης δεν έσβησε στους Παλαιοχωρινούς και έτσι η μονή ξαναχτίστηκε για να καταστραφεί οριστικά λίγο μετά το 1763.

Κατόπιν οι κάτοικοι του χωριού έκτισαν τον υπάρχοντα Ιερό Ναό προς τιμήν του Αγίου Γεωργίου, ο οποίος αποπερατώθηκε το 1835, με πολλά βυζαντινά χαρακτηριστικά ενός μοναστηριακού ναού. Πρόκειται για μία μεγάλη τρίκλιτη βασιλική με ημιόροφο, τον γνωστό «γυναικωνίτη».

Τα θαύματα του αγίου είναι πολλά, και αντηχούν σαν παραμύθι στα αυτιά όσων τα ακούν. Αυτά είτε αναφέρονται στην παρουσία του Αγίου στον νέο ναό, αφού πολλοί άκουγαν τα πέταλα του αλόγου στο μαρμάρινο δάπεδο χωρίς να βλέπουν τίποτα και τα οποία οδηγούσαν στο ιερό, είτε σε περιφορές, λιτανείες και θεϊκές ψαλμωδίες στο χώρο του κατεστραμμένου μοναστηριού.

Δεν υπάρχουν σχόλια: