«Δεν είναι στο συμφέρον κανενός να φύγει η Ελλάδα από το ευρώ», σχολίασε ο οικονομολόγος και καθηγητής του Cambridge Χρήστος Πιτέλης, αναφερόμενος στον κίνδυνο εξόδου της χώρας από την ευρωζώνη, στην κατάσταση της χώρας, αλλά και στην πορεία που πρέπει να ακολουθηθεί, προκειμένου να βγει η χώρα από αυτό το αδιέξοδο.
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, «δεν νομίζω να υπάρξουν προβλήματα γιατί δεν είναι στο συμφέρον κανενός να φύγει η Ελλάδα από το ευρώ. Το πρόβλημα είναι ότι το μνημόνιο, έτσι όπως είναι αυτή τη στιγμή, ακόμη και να υλοποιηθεί (που θα υλοποιηθεί γιατί αυτή τη στιγμή υπάρχει η δυνατότητα να γίνει αυτό και η επιθυμία αλλά και η ικανότητα από την πλευρά του υπουργείου Οικονομικών), δεν οδεύει στη σωστή κατεύθυνση, χρειάζονται και άλλα πράγματα. Δηλαδή μόνο αυτές οι διαρθρωτικές αλλαγές και η λιτότητα δεν αρκούν. Αυτές οι διαρθρωτικές αλλαγές έχουν γίνει σε άλλες χώρες όπως η Βρετανία εδώ και 30-40 χρόνια που παρ’ όλα αυτά αντιμετωπίζουν τεράστια προβλήματα. Από μόνες τους δεν αρκούν. Από την άλλη μεριά η λιτότητα αυτή τη στιγμή είναι τόσο μεγάλη που δεν μπορεί να βοηθήσει την οικονομική ανάπτυξη. Αν δεν υπάρξει παράλληλα τη δημοσιονομική προσαρμογή και τις διαρθρωτικές αλλαγές, η αντιμετώπιση κάποιων δικών μας προβλημάτων και κάποιων θεσμικών θεμάτων, και επίσης μια αναπτυξιακή βοήθεια από την πλευρά των δανειστών, δύσκολα θα βγούμε από αυτή την πορεία».
Σύμφωνα με τον κ. Πιτέλη, «υπάρχουν δύο θέματα. Το ένα είναι πως υπάρχουν ορισμένοι άνθρωποι που είναι πεπεισμένοι ότι ο λόγος που ορισμένες χώρες σαν τη Γερμανία έχουν πετύχει, είναι ουσιαστικά η δημοσιονομική προσαρμογή, η δημοσιονομική πειθαρχία και η λιτότητα. Ενδεικτικά, όταν πριν 10 χρόνια όλος ο κόσμος είχε πάρτι, όταν όλες οι οικονομίες πήγαιναν πάρα πολύ καλά, η παγκόσμια οικονομία ανέβαινε, , στη Γερμανία έκαναν μια μορφή λιτότητας. Αυτό είναι συμβατό με την οικονομική θεωρία, δηλαδή να υπάρχει πειθαρχία σε περίοδο ανάπτυξης. Στη Γερμανία συνειδητοποίησαν ότι οι οικονομικοί “ανταγωνιστές” από τα ανατολικά, από την Ασία, βελτιώνονται τόσο γρήγορα (όσον αφορά την ποιότητα των προϊόντων που σύντομα) σχέση κόστους – ποιότητας θα οδηγήσει όλους τους καταναλωτές να αγοράζουν προϊόντα από αυτές τις χώρες. Έδωσε έμφαση στο να βελτιωθεί η ποιότητα μέσω μιας σειράς μέτρων που βοηθούσαν τον επιχειρηματικό κόσμο, και να υπάρξει σταθερότητα στην αγορά εργασίας με τη σύνδεση των πανεπιστημίων με την παραγωγή και συγχρόνως μιας μορφής δημοσιονομική πειθαρχία. Να τονίσω ότι το γερμανικό μοντέλο για το οποίο όλοι μιλάνε, δεν έχει καμία σχέση με αυτή τη λιτότητα και με αυτά που γίνονται αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα. Αντιθέτως είναι ένα μοντέλο που βασίζεται στη στενή συνεργασία των συνδικάτων με τους εργοδότες και όλων αυτών με το κράτος. Αυτά τα πράγματα για ένα περίεργο λόγο έχουν όλα ξεχαστεί. Το μόνο που μένει από το υπόδειγμα της Γερμανίας είναι ότι η Γερμανία έκανε δημοσιονομική προσαρμογή και λιτότητα, και κατά συνέπεια όταν εμείς είχατε πάρτι αυτοί προσέχανε. Ισχύει αυτό, αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Αυτό που έχω πει επανειλημμένα είναι ότι αν θέλουν πραγματικά οι χώρες της Ευρώπης και οι δανειστές να πάρουν τα λεφτά τους πίσω και να βγούμε από αυτή την κατηφόρα, πρέπει να βοηθήσουν και με άλλο, αναπτυξιακό τρόπο. Ο αναπτυξιακός τρόπος είναι και φθηνότερος. Το γιατί δεν το κάνουν, δεν μπορεί να το απαντήσει κανένας αν δεν τους ξέρει προσωπικά. Προσωπικά θεωρώ ότι πολλοί από αυτούς, πάρα πολλοί, πιστεύουν πραγματικά αυτά που κάνουν. Έχουν ξεχάσει ποιος ήταν ο δικός τους λόγος για την επιτυχία και θεωρούν ότι αυτός ήταν μόνο η δημοσιονομική προσαρμογή. Δεν πιστεύω ότι υπάρχει κάποιας μορφής σκευωρία. Από την άλλη μεριά όμως οι αγορές λειτουργούν έχουν τη δική τους λογική και τη δική τους φιλοσοφία, και όταν κάποιος βλέπει ότι είσαι ανίκανος να κάνεις τις προσαρμογές που πρέπει για να φέρεις την οικονομία σου εκεί που πρέπει να την φέρεις και να είσαι στην κορυφή με τους κορυφαίους, τότε συνειδητοποιούν ότι ο μόνος τρόπος για να λειτουργήσουν και να βγάλουν λεφτά σε μια χώρα σαν αυτή, να κάνουν δηλαδή επενδύσεις, είναι αν την αγοράσουν φθηνά. Αυτό προσωπικά μερικές φορές το παίρνουμε ότι πάνε να μας φάνε χωρίς λόγο τζάμπα. Δεν βλέπουμε τις δικές μας ευθύνες. Δεν είναι δυνατόν να έρθει να λειτουργήσει ένας επιχειρηματίας εδώ αν δεν σε αγοράσει φθηνά, γιατί δεν είναι σίγουρος για το θεσμικό πλαίσιο, δεν ξέρει αν αύριο αλλάξεις δεκαπέντε φορές τη νομοθεσία κλπ. Είναι τεράστιο το ρίσκο. Για να αντισταθμιστεί αυτό το ρίσκο θεωρούν ότι πρέπει να μας αγοράσουν για ένα κομμάτι ψωμί. Συμπέρασμα είναι να δούμε τις δικές μας ευθύνες».
Η «πρωτότυπη» φορολογία
«Είμαστε ίσως η μόνη χώρα στον κόσμο αυτή τη στιγμή, που φορολογεί τη λεγόμενη αρνητική περιουσία. Δηλαδή σε κάποιον που αγόρασε με δάνειο μια κατοικία και το δάνειο είναι μεγαλύτερο σε αξία από την αξία του σπιτιού σήμερα, και έρχεσαι και φορολογείται επί της αρνητικής του περιουσίας, δηλαδή αντί να τον βοηθήσει το κράτος, όπως κάνει σε άλλες χώρες επειδή έχει αρνητική περιουσία, ουσιαστικά τον φορολογεί και επί αυτής. Αυτά τα προβλήματα αν δεν λυθούν, δεν μπορεί να έχει τη νομιμοποίηση η κυβέρνηση για να μπορέσει να αντιμετωπίσει τέτοια σοβαρή κρίση», σχολίασε ο κ. Πιτέλης και συμπλήρωσε πως «επίσης με τον ΦΠΑ στην εστίαση, δίνεις σε κάποιον που κλείνει, έναν τρόπο να επιβιώσει. Όσο αυξάνεται ο ΦΠΑ στην εστίαση, τόσο αυξάνεται η τάση να μην δίνει κανένας αποδείξεις. Γιατί σε αυτές τις περιπτώσεις να μην μειωθεί ο ΦΠΑ στην εστίαση, ώστε να μειωθεί και το κίνητρο για κλέψιμο, και να μειωθούν και όλα αυτά τα ρεζιλίκια που παθαίνουμε; Αυτά όμως είναι δικά μας. Δεν είναι θέματα άλλων. Αυτά πρέπει να λύσουμε και να αντιμετωπίσουμε, για να μας δώσουν και οι άλλοι τον κατάλληλο σεβασμό».
«Ο Στουρνάρας είναι ό,τι καλύτερο έχουμε»
«Στο υπουργείο Οικονομικών, ο Στουρνάρας είναι ό,τι καλύτερο έχουμε σε ελληνικό αλλά και ευρωπαϊκό επίπεδο και σε δυνατότητα υλοποίησης αλλά και σε γνώση της πραγματικότητας. Θεωρώ όμως ότι είναι τρομακτική η πίεση για να δοθεί έμφαση μόνο στη λιτότητα, να βρεθούν τα 11,5 δις που κοντεύουν να γίνουν 13,5 και μπορεί να γίνουν και πολλά περισσότερα. Είναι το θέμα όμως και κατά πόσο υφίστανται οι μηχανισμοί και οι πόροι για να λειτουργήσουν αυτά τα πράγματα, να υλοποιηθούν,. Αυτή τη στιγμή ζούμε το πολύ παράδοξο ότι ζητείται από ανθρώπους από τους οποίους καθημερινά κόβεται η ζωή, να υλοποιήσουν όλη αυτή την πολιτική. Αυτά είναι τα λεπτά σημεία τα οποία ήθελαν προσοχή. Είναι τεράστια τα προβλήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Χρειάζεται έξυπνη, μεταβατική προσαρμογή, όχι βίαια προσαρμογή. Και παράλληλα χρειάζεται επικοινωνιακή πολιτική προς τους δανειστές, για να γίνει ξεκάθαρο και σε αυτούς, με δεδομένο αυτό που θέλουν, ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να πάρουν τα λεφτά τους πίσω. Ο καλύτερος τρόπος να πάρουν τα λεφτά τους πίσω αυτή τη στιγμή δεν είναι αυτό που γίνεται, όσο ικανή και όσο καλή και να είναι η δική μας πλευρά», σημείωσε ο κ. Πιτέλης.
Τα πράγματα είναι πιο αισιόδοξα
«Τα πράγματα δεν είναι τόσο απαισιόδοξα όσο εμφανίζονται. Είμαστε δέκα εκατομμύρια άνθρωποι. Έχουμε το καλύτερο οικόπεδο στον κόσμο, και αυτή τη στιγμή, παρ’ όλη την κρίση, παρ’ όλα τα προβλήματα, παρ’ όλο το χαμό που γίνεται, δεν μπορούσες να βρεις δωμάτιο για μια νύχτα το καλοκαίρι στη Χαλκιδική. Αν το σύστημα ήταν ορθολογικοποιημένο, μόνο με τον τουρισμό, μόνο με τις εξαγωγές αγροτικών προϊόντων ποιότητας, αλλά και το γεγονός ότι έχουμε από τα καλύτερα κεφάλια στον κόσμο που από μόνα τους βγάζουν συνεχώς εφευρέσεις, (αλλά αναγκάζονται και φεύγουν στο εξωτερικό γιατί δεν υπάρχει το θεσμικό πλαίσιο και οι μηχανισμοί αυτά να βγουν στην αγορά και να βγάλουν χρήματα), γι’ αυτούς τους λόγους δεν χρειαζόμαστε τίποτε άλλο. Δεν χρειάζεται αυτή τη στιγμή να φτιάξουμε εμείς αυτοκινητοβιομηχανία. Αυτό που χρειάζεται είναι η υγιής επιχειρηματικότητα και κίνητρα για την υγιή επιχειρηματικότητα», σχολίασε ο κ. Πιτέλης.
Όπως είπε, «αυτή τη στιγμή η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών τα ξέρει αυτά καλύτερα απ’ όποιον άλλο. Ο Στουρνάρας είναι κορυφή σε αυτά τα θέματα. Το πρόβλημα είναι η πίεση της καθημερινότητας, και ότι «ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη». Είμαστε σε λίγο καλύτερη σειρά. Αλλά δυστυχώς εκτίμησή μου είναι ότι αυτό δεν αρκεί, αν συγχρόνως εμείς δεν κάνουμε κάποιες τομές, αλλά και αυτοί που δανείζουν να καταλάβουν ότι αν θέλουν τα λεφτά τους πίσω, χρειάζεται η τεχνογνωσία να είναι εκεί που θα βοηθηθεί η ανάπτυξη και όχι εκεί που καθημερινά πέφτουμε ακόμα χαμηλότερα. Προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι έχει πέσει όλος ο κόσμος, και εμείς από εδώ και αυτοί από εκεί, σε μια απεργία σκέψης. Δεν μπορεί να κατεβάσει κάποιος κάποια καλή ιδέα. Το θέμα είναι ότι σιγοντάρουν και αυτοί σε τρελά πράγματα που κατεβάζουν ακόμη πιο χαμηλά την οικονομία. Και εδώ πολύ σωστά κάποιος μπορεί να φτάσει και σε σημείο να σκέφτεται ότι μπορεί να υπάρχουν και σκευωρίες να μας αγοράσουν. Αλλά είναι πολύ πιο σύνθετα τα πράγματα, γιατί είναι δική μας ευθύνη τα του οίκου μας να α βάλουμε σε μια σειρά».
Διερευνητικές οι επαφές με τους ηγέτες
Σχετικά με την συνάντηση Σαμαρά με Μέρκελ και Ολάντ, ο κ. Πιτέλης παρατήρησε πως «δεν περιμένω τίποτα προς το παρόν. Αυτά είναι εντελώς διερευνητικά. Εδώ προς το παρόν οι άνθρωποι αυτοί περιμένουν να δουν πως από όλα αυτά που λέμε, ένα ή δύο ξεκίνησαν να γίνονται. Θέλουν απλά μια ένδειξη ότι υπάρχει η θέληση και η ικανότητα. Γιατί το θέμα είναι το εξής: Αν δεν τα πίστευες γιατί τα υπέγραψες; Από τη στιγμή που τα υπέγραψες κάποια μορφή υλοποίησης πρέπει να γίνει. Η επιλογή πρέπει να είναι ένα κριτήριο για το τι μπορεί να γίνει άμεσα, με τη λιγότερη δυνατή ζημία. Αυτή πρέπει να είναι η επιλογή. Δίνοντας δύο-τρία τέτοια δείγματα γραφής, μπορείς να πας και να τους πεις μετά, μήπως υπάρχει πιθανότητα να σκεφτούμε ότι το μοντέλο αυτό καθαυτό δεν δουλεύει. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει σοβαρός οικονομολόγος στον κόσμο που πιστεύει σε αυτού του είδους τα πράγματα. Γιατί υπάρχει αυτό το τεράστιο χάσμα μεταξύ οικονομικής σκέψης και πολιτικής υλοποίησης;»
Συμπλήρωσε μάλιστα πως «δεν είναι τυχαίο ότι το γερμανικό μοντέλο, όπως σε διαφορετική μορφή εφαρμόστηκε σε χώρες της νοτιοανατολικής Ασίας δούλεψε. Και αυτό είναι ένα μοντέλο το οποίο ήθελε κρατική παρέμβαση, το οποίο ήθελε θεσμικά και άλλα μέτρα που βοηθούσαν την οικονομία και κοινωνική συναίνεση. Εδώ είναι που πρέπει να υπάρχει εμπιστοσύνη και αίσθηση του εθνικού συμφέροντος, όχι μόνο του ιδιοτελούς συμφέροντος. Αυτό είναι ένα θέμα που στην Ελλάδα θέλουμε πολιτισμική επανάσταση για να το κερδίσουμε. Δεν είναι εύκολο. Εδώ ο καθένας κοιτάει το συμφέρον του. Είναι μια απλή αλήθεια και την ξέρουμε. Βέβαια ένας λόγος που γίνεται αυτό στην Ελλάδα είναι ότι δεν υπάρχει εμπιστοσύνη για το ότι οι κυβερνήσεις ξέρουν τι κάνουν γιατί το κάνουν και ότι οι θυσίες θα πιάσουν τόπο. Αυτό βαρύνει τους αποφασίζοντες».
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, «δεν νομίζω να υπάρξουν προβλήματα γιατί δεν είναι στο συμφέρον κανενός να φύγει η Ελλάδα από το ευρώ. Το πρόβλημα είναι ότι το μνημόνιο, έτσι όπως είναι αυτή τη στιγμή, ακόμη και να υλοποιηθεί (που θα υλοποιηθεί γιατί αυτή τη στιγμή υπάρχει η δυνατότητα να γίνει αυτό και η επιθυμία αλλά και η ικανότητα από την πλευρά του υπουργείου Οικονομικών), δεν οδεύει στη σωστή κατεύθυνση, χρειάζονται και άλλα πράγματα. Δηλαδή μόνο αυτές οι διαρθρωτικές αλλαγές και η λιτότητα δεν αρκούν. Αυτές οι διαρθρωτικές αλλαγές έχουν γίνει σε άλλες χώρες όπως η Βρετανία εδώ και 30-40 χρόνια που παρ’ όλα αυτά αντιμετωπίζουν τεράστια προβλήματα. Από μόνες τους δεν αρκούν. Από την άλλη μεριά η λιτότητα αυτή τη στιγμή είναι τόσο μεγάλη που δεν μπορεί να βοηθήσει την οικονομική ανάπτυξη. Αν δεν υπάρξει παράλληλα τη δημοσιονομική προσαρμογή και τις διαρθρωτικές αλλαγές, η αντιμετώπιση κάποιων δικών μας προβλημάτων και κάποιων θεσμικών θεμάτων, και επίσης μια αναπτυξιακή βοήθεια από την πλευρά των δανειστών, δύσκολα θα βγούμε από αυτή την πορεία».
Σύμφωνα με τον κ. Πιτέλη, «υπάρχουν δύο θέματα. Το ένα είναι πως υπάρχουν ορισμένοι άνθρωποι που είναι πεπεισμένοι ότι ο λόγος που ορισμένες χώρες σαν τη Γερμανία έχουν πετύχει, είναι ουσιαστικά η δημοσιονομική προσαρμογή, η δημοσιονομική πειθαρχία και η λιτότητα. Ενδεικτικά, όταν πριν 10 χρόνια όλος ο κόσμος είχε πάρτι, όταν όλες οι οικονομίες πήγαιναν πάρα πολύ καλά, η παγκόσμια οικονομία ανέβαινε, , στη Γερμανία έκαναν μια μορφή λιτότητας. Αυτό είναι συμβατό με την οικονομική θεωρία, δηλαδή να υπάρχει πειθαρχία σε περίοδο ανάπτυξης. Στη Γερμανία συνειδητοποίησαν ότι οι οικονομικοί “ανταγωνιστές” από τα ανατολικά, από την Ασία, βελτιώνονται τόσο γρήγορα (όσον αφορά την ποιότητα των προϊόντων που σύντομα) σχέση κόστους – ποιότητας θα οδηγήσει όλους τους καταναλωτές να αγοράζουν προϊόντα από αυτές τις χώρες. Έδωσε έμφαση στο να βελτιωθεί η ποιότητα μέσω μιας σειράς μέτρων που βοηθούσαν τον επιχειρηματικό κόσμο, και να υπάρξει σταθερότητα στην αγορά εργασίας με τη σύνδεση των πανεπιστημίων με την παραγωγή και συγχρόνως μιας μορφής δημοσιονομική πειθαρχία. Να τονίσω ότι το γερμανικό μοντέλο για το οποίο όλοι μιλάνε, δεν έχει καμία σχέση με αυτή τη λιτότητα και με αυτά που γίνονται αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα. Αντιθέτως είναι ένα μοντέλο που βασίζεται στη στενή συνεργασία των συνδικάτων με τους εργοδότες και όλων αυτών με το κράτος. Αυτά τα πράγματα για ένα περίεργο λόγο έχουν όλα ξεχαστεί. Το μόνο που μένει από το υπόδειγμα της Γερμανίας είναι ότι η Γερμανία έκανε δημοσιονομική προσαρμογή και λιτότητα, και κατά συνέπεια όταν εμείς είχατε πάρτι αυτοί προσέχανε. Ισχύει αυτό, αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Αυτό που έχω πει επανειλημμένα είναι ότι αν θέλουν πραγματικά οι χώρες της Ευρώπης και οι δανειστές να πάρουν τα λεφτά τους πίσω και να βγούμε από αυτή την κατηφόρα, πρέπει να βοηθήσουν και με άλλο, αναπτυξιακό τρόπο. Ο αναπτυξιακός τρόπος είναι και φθηνότερος. Το γιατί δεν το κάνουν, δεν μπορεί να το απαντήσει κανένας αν δεν τους ξέρει προσωπικά. Προσωπικά θεωρώ ότι πολλοί από αυτούς, πάρα πολλοί, πιστεύουν πραγματικά αυτά που κάνουν. Έχουν ξεχάσει ποιος ήταν ο δικός τους λόγος για την επιτυχία και θεωρούν ότι αυτός ήταν μόνο η δημοσιονομική προσαρμογή. Δεν πιστεύω ότι υπάρχει κάποιας μορφής σκευωρία. Από την άλλη μεριά όμως οι αγορές λειτουργούν έχουν τη δική τους λογική και τη δική τους φιλοσοφία, και όταν κάποιος βλέπει ότι είσαι ανίκανος να κάνεις τις προσαρμογές που πρέπει για να φέρεις την οικονομία σου εκεί που πρέπει να την φέρεις και να είσαι στην κορυφή με τους κορυφαίους, τότε συνειδητοποιούν ότι ο μόνος τρόπος για να λειτουργήσουν και να βγάλουν λεφτά σε μια χώρα σαν αυτή, να κάνουν δηλαδή επενδύσεις, είναι αν την αγοράσουν φθηνά. Αυτό προσωπικά μερικές φορές το παίρνουμε ότι πάνε να μας φάνε χωρίς λόγο τζάμπα. Δεν βλέπουμε τις δικές μας ευθύνες. Δεν είναι δυνατόν να έρθει να λειτουργήσει ένας επιχειρηματίας εδώ αν δεν σε αγοράσει φθηνά, γιατί δεν είναι σίγουρος για το θεσμικό πλαίσιο, δεν ξέρει αν αύριο αλλάξεις δεκαπέντε φορές τη νομοθεσία κλπ. Είναι τεράστιο το ρίσκο. Για να αντισταθμιστεί αυτό το ρίσκο θεωρούν ότι πρέπει να μας αγοράσουν για ένα κομμάτι ψωμί. Συμπέρασμα είναι να δούμε τις δικές μας ευθύνες».
Η «πρωτότυπη» φορολογία
«Είμαστε ίσως η μόνη χώρα στον κόσμο αυτή τη στιγμή, που φορολογεί τη λεγόμενη αρνητική περιουσία. Δηλαδή σε κάποιον που αγόρασε με δάνειο μια κατοικία και το δάνειο είναι μεγαλύτερο σε αξία από την αξία του σπιτιού σήμερα, και έρχεσαι και φορολογείται επί της αρνητικής του περιουσίας, δηλαδή αντί να τον βοηθήσει το κράτος, όπως κάνει σε άλλες χώρες επειδή έχει αρνητική περιουσία, ουσιαστικά τον φορολογεί και επί αυτής. Αυτά τα προβλήματα αν δεν λυθούν, δεν μπορεί να έχει τη νομιμοποίηση η κυβέρνηση για να μπορέσει να αντιμετωπίσει τέτοια σοβαρή κρίση», σχολίασε ο κ. Πιτέλης και συμπλήρωσε πως «επίσης με τον ΦΠΑ στην εστίαση, δίνεις σε κάποιον που κλείνει, έναν τρόπο να επιβιώσει. Όσο αυξάνεται ο ΦΠΑ στην εστίαση, τόσο αυξάνεται η τάση να μην δίνει κανένας αποδείξεις. Γιατί σε αυτές τις περιπτώσεις να μην μειωθεί ο ΦΠΑ στην εστίαση, ώστε να μειωθεί και το κίνητρο για κλέψιμο, και να μειωθούν και όλα αυτά τα ρεζιλίκια που παθαίνουμε; Αυτά όμως είναι δικά μας. Δεν είναι θέματα άλλων. Αυτά πρέπει να λύσουμε και να αντιμετωπίσουμε, για να μας δώσουν και οι άλλοι τον κατάλληλο σεβασμό».
«Ο Στουρνάρας είναι ό,τι καλύτερο έχουμε»
«Στο υπουργείο Οικονομικών, ο Στουρνάρας είναι ό,τι καλύτερο έχουμε σε ελληνικό αλλά και ευρωπαϊκό επίπεδο και σε δυνατότητα υλοποίησης αλλά και σε γνώση της πραγματικότητας. Θεωρώ όμως ότι είναι τρομακτική η πίεση για να δοθεί έμφαση μόνο στη λιτότητα, να βρεθούν τα 11,5 δις που κοντεύουν να γίνουν 13,5 και μπορεί να γίνουν και πολλά περισσότερα. Είναι το θέμα όμως και κατά πόσο υφίστανται οι μηχανισμοί και οι πόροι για να λειτουργήσουν αυτά τα πράγματα, να υλοποιηθούν,. Αυτή τη στιγμή ζούμε το πολύ παράδοξο ότι ζητείται από ανθρώπους από τους οποίους καθημερινά κόβεται η ζωή, να υλοποιήσουν όλη αυτή την πολιτική. Αυτά είναι τα λεπτά σημεία τα οποία ήθελαν προσοχή. Είναι τεράστια τα προβλήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Χρειάζεται έξυπνη, μεταβατική προσαρμογή, όχι βίαια προσαρμογή. Και παράλληλα χρειάζεται επικοινωνιακή πολιτική προς τους δανειστές, για να γίνει ξεκάθαρο και σε αυτούς, με δεδομένο αυτό που θέλουν, ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να πάρουν τα λεφτά τους πίσω. Ο καλύτερος τρόπος να πάρουν τα λεφτά τους πίσω αυτή τη στιγμή δεν είναι αυτό που γίνεται, όσο ικανή και όσο καλή και να είναι η δική μας πλευρά», σημείωσε ο κ. Πιτέλης.
Τα πράγματα είναι πιο αισιόδοξα
«Τα πράγματα δεν είναι τόσο απαισιόδοξα όσο εμφανίζονται. Είμαστε δέκα εκατομμύρια άνθρωποι. Έχουμε το καλύτερο οικόπεδο στον κόσμο, και αυτή τη στιγμή, παρ’ όλη την κρίση, παρ’ όλα τα προβλήματα, παρ’ όλο το χαμό που γίνεται, δεν μπορούσες να βρεις δωμάτιο για μια νύχτα το καλοκαίρι στη Χαλκιδική. Αν το σύστημα ήταν ορθολογικοποιημένο, μόνο με τον τουρισμό, μόνο με τις εξαγωγές αγροτικών προϊόντων ποιότητας, αλλά και το γεγονός ότι έχουμε από τα καλύτερα κεφάλια στον κόσμο που από μόνα τους βγάζουν συνεχώς εφευρέσεις, (αλλά αναγκάζονται και φεύγουν στο εξωτερικό γιατί δεν υπάρχει το θεσμικό πλαίσιο και οι μηχανισμοί αυτά να βγουν στην αγορά και να βγάλουν χρήματα), γι’ αυτούς τους λόγους δεν χρειαζόμαστε τίποτε άλλο. Δεν χρειάζεται αυτή τη στιγμή να φτιάξουμε εμείς αυτοκινητοβιομηχανία. Αυτό που χρειάζεται είναι η υγιής επιχειρηματικότητα και κίνητρα για την υγιή επιχειρηματικότητα», σχολίασε ο κ. Πιτέλης.
Όπως είπε, «αυτή τη στιγμή η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών τα ξέρει αυτά καλύτερα απ’ όποιον άλλο. Ο Στουρνάρας είναι κορυφή σε αυτά τα θέματα. Το πρόβλημα είναι η πίεση της καθημερινότητας, και ότι «ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη». Είμαστε σε λίγο καλύτερη σειρά. Αλλά δυστυχώς εκτίμησή μου είναι ότι αυτό δεν αρκεί, αν συγχρόνως εμείς δεν κάνουμε κάποιες τομές, αλλά και αυτοί που δανείζουν να καταλάβουν ότι αν θέλουν τα λεφτά τους πίσω, χρειάζεται η τεχνογνωσία να είναι εκεί που θα βοηθηθεί η ανάπτυξη και όχι εκεί που καθημερινά πέφτουμε ακόμα χαμηλότερα. Προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι έχει πέσει όλος ο κόσμος, και εμείς από εδώ και αυτοί από εκεί, σε μια απεργία σκέψης. Δεν μπορεί να κατεβάσει κάποιος κάποια καλή ιδέα. Το θέμα είναι ότι σιγοντάρουν και αυτοί σε τρελά πράγματα που κατεβάζουν ακόμη πιο χαμηλά την οικονομία. Και εδώ πολύ σωστά κάποιος μπορεί να φτάσει και σε σημείο να σκέφτεται ότι μπορεί να υπάρχουν και σκευωρίες να μας αγοράσουν. Αλλά είναι πολύ πιο σύνθετα τα πράγματα, γιατί είναι δική μας ευθύνη τα του οίκου μας να α βάλουμε σε μια σειρά».
Διερευνητικές οι επαφές με τους ηγέτες
Σχετικά με την συνάντηση Σαμαρά με Μέρκελ και Ολάντ, ο κ. Πιτέλης παρατήρησε πως «δεν περιμένω τίποτα προς το παρόν. Αυτά είναι εντελώς διερευνητικά. Εδώ προς το παρόν οι άνθρωποι αυτοί περιμένουν να δουν πως από όλα αυτά που λέμε, ένα ή δύο ξεκίνησαν να γίνονται. Θέλουν απλά μια ένδειξη ότι υπάρχει η θέληση και η ικανότητα. Γιατί το θέμα είναι το εξής: Αν δεν τα πίστευες γιατί τα υπέγραψες; Από τη στιγμή που τα υπέγραψες κάποια μορφή υλοποίησης πρέπει να γίνει. Η επιλογή πρέπει να είναι ένα κριτήριο για το τι μπορεί να γίνει άμεσα, με τη λιγότερη δυνατή ζημία. Αυτή πρέπει να είναι η επιλογή. Δίνοντας δύο-τρία τέτοια δείγματα γραφής, μπορείς να πας και να τους πεις μετά, μήπως υπάρχει πιθανότητα να σκεφτούμε ότι το μοντέλο αυτό καθαυτό δεν δουλεύει. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει σοβαρός οικονομολόγος στον κόσμο που πιστεύει σε αυτού του είδους τα πράγματα. Γιατί υπάρχει αυτό το τεράστιο χάσμα μεταξύ οικονομικής σκέψης και πολιτικής υλοποίησης;»
Συμπλήρωσε μάλιστα πως «δεν είναι τυχαίο ότι το γερμανικό μοντέλο, όπως σε διαφορετική μορφή εφαρμόστηκε σε χώρες της νοτιοανατολικής Ασίας δούλεψε. Και αυτό είναι ένα μοντέλο το οποίο ήθελε κρατική παρέμβαση, το οποίο ήθελε θεσμικά και άλλα μέτρα που βοηθούσαν την οικονομία και κοινωνική συναίνεση. Εδώ είναι που πρέπει να υπάρχει εμπιστοσύνη και αίσθηση του εθνικού συμφέροντος, όχι μόνο του ιδιοτελούς συμφέροντος. Αυτό είναι ένα θέμα που στην Ελλάδα θέλουμε πολιτισμική επανάσταση για να το κερδίσουμε. Δεν είναι εύκολο. Εδώ ο καθένας κοιτάει το συμφέρον του. Είναι μια απλή αλήθεια και την ξέρουμε. Βέβαια ένας λόγος που γίνεται αυτό στην Ελλάδα είναι ότι δεν υπάρχει εμπιστοσύνη για το ότι οι κυβερνήσεις ξέρουν τι κάνουν γιατί το κάνουν και ότι οι θυσίες θα πιάσουν τόπο. Αυτό βαρύνει τους αποφασίζοντες».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου