Τρίτη 23 Σεπτεμβρίου 2014

ΑΜΦΙΠΟΛΗ: Ο τέταρτος θάλαμος και η σύγκριση με τον τάφο της Πύδνας



Έκπληκτοι έμειναν όλοι οι συμμετέχοντες στο 27ο αρχαιολογικό συμπόσιο που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη όταν η αρχαιολόγος Αικατερίνη Περιστέρη αλλά και ο αρχιτέκτονας Μιχάλης Λεφαντζής παρουσίασαν την πρώτη αναπαράσταση του λόφου Καστά στην Αμφίπολη.


Έπειτα από αρκετούς μήνες το ταφικό μνημείο της Αμφίπολης προκαλεί δέος και παγκόσμιο ενδιαφέρον. Από τον Αύγουστο, οπότε και δόθηκαν στη δημοσιότητα οι πρώτες φωτογραφίες των ακέφαλων Σφιγγών, η ανασκαφική ομάδα προχωρά στα ενδότερα του τύμβου με χειρουργική ακρίβεια.

Αν και οι αρχαιολόγοι ευελπιστούσαν να ολοκληρώσουν την ανασκαφή σε σύντομο χρονικό διάστημα, τα εμπόδια που εμφανίστηκαν στο διάβα τους έβαλαν προσωρινό φρένο στις εργασίες.

Τα προβλήματα στατικότητας του ταφικού μνημείου προκάλεσαν πονοκέφαλο στους επιστήμονες με αποτέλεσμα να αναζητήσουν ασφαλέστερους τρόπους διείσδυσης στα άδυτα του λόφου Καστά.

Aυτή την εβδομάδα, σύμφωνα με πηγές του zougla.gr, στο Υπουργείο Πολιτισμού, το επιτελείο της επικεφαλής των αρχαιολογικών ανασκαφών θα προσπαθήσει να αφαιρέσει όλο το χώμα το οποίο βρίσκεται στον τρίτο θάλαμο του μνημείου και εν συνεχεία θα επιχειρήσει την προσεκτική είσοδο στον τέταρτο χώρο. Υπενθυμίζεται ότι ακόμη δεν έχει ξεκαθαριστεί αν πρόκειται για θάλαμο ή πύλη που οδηγεί σε νέο δωμάτιο.

Ανώτατο στέλεχος του Υπουργείου διευκρίνισε στην ηλεκτρονική εφημερίδα ότι δεν αποκλείεται τα επόμενα 24ωρα να εκδοθεί νέο ανακοινωθέν-έκπληξη.

Παράλληλα ο υπουργός Πολιτισμού Κωνσταντίνος Τασούλας, σε συνέντευξή του στο zougla.gr, έβαλε φρένο στην παραφιλολογία και σε δημοσιεύματα που τον ήθελαν να έχει δηλώσει πως ο τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου δεν είναι απίθανο να βρίσκεται στην Αμφίπολη.

Όπως ο ίδιος διευκρίνισε: «Το ίδιο το μνημείο θα δείξει ποιος είναι ο ένοικος του τάφου, που προφανώς θα είναι αντίστοιχος του μεγαλείου του ταφικού μνημείου. Όσον αφορά στα σενάρια για τον Μέγα Αλέξανδρο, μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν γραπτές μαρτυρίες για την ταφή του στην Αμφίπολη».

Από τον τάφο της Πύδνας στον τάφο της Αμφίπολης 

Στην Αμφίπολη ο τύμβος (σύμφωνα με τις μέχρι τώρα πληροφορίες) κατασκευάστηκε το τελευταίο τρίτο του 4ου αι. π. Χ., σε μια εποχή έντονων αρχιτεκτονικών μεταρρυθμίσεων. Μια εποχή που συντελούνταν έντονες αλλαγές εκτός από την αρχιτεκτονική αλλά και σε άλλα στοιχεία της ζωής των Ελλήνων. Το τεράστιο Ελληνικό Βασίλειο είχε εξαπλωθεί στα πέρατα του γνωστού, καθ' ημάς τότε, κόσμου. Νέες σκέψεις θεωρήσεις και συμβάντα υπήρχαν στον κόσμο αυτόν.

Όπως αναφέρει ο «αρχαιογνώμων», μία περίπτωση ταφικής αρχιτεκτονικής των Ελλήνων του μακεδονικού βασιλείου που ίσως  βοηθήσει να κατανοήσουμε το μέγεθος και την σπουδαιότητα του τύμβου Καστά είναι ο τάφος της Πύδνας.

 (1 . Ο τάφος στην Πύδνα - 2. Τα μέχρι τώρα στοιχεία του τύμβου Καστά. - Ο τάφος 1 έχει έναν έντεκα μέτρων καμαροσκέπαστο δρόμο και τρεις αίθουσες με θόλους, σε αντίθεση με τους παραδοσιακούς μέχρι τότε ένα ή δύο θολωτούς θαλάμους. Πρωτόγνωρος και ο δόμος του τύμβου Καστά. Εδώ διαφαίνεται ότι η περίοδος που κατασκευάστηκε και ο τύμβος στην Αμφίπολη πρέπει να είναι εποχή νεωτερισμών.)


Είναι ένας τάφος που χρονολογείται στο τελευταίο τρίτο του τέταρτου αιώνα, έχει ανακαλυφθεί στην Πύδνα, ανατολικά της Βεργίνας, στην ίδια ακριβώς περίοδο που κατασκευάστηκε, σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση, ο τύμβος Καστά.

Η πρόσοψη περιλαμβάνει μια σχηματική πόρτα κατασκευασμένη από μάρμαρο, διακοσμημένη και μιμούμενη το ξύλο, με μαρμάρινα σκαλοπάτια και υπέρθυρο. Επιπλέον, δύο ψευδή μαρμάρινα παράθυρα στο ίδιο μορφολογικό περίγραμμα με την πόρτα και με διακόσμηση τα μετακιόνια της πρόσοψης. Εδώ αναφέρεται ότι τα χαρακτηριστικά του τάφου είναι απολύτως μοναδικά σε σύγκριση με άλλους μακεδονικούς τάφους.

(Σχέδιο του τάφου του «Heuzey’s » στον Κορινό της Πύδνας. Οι Αιγές, ήταν η πρωτεύουσα του μακεδονικού βασιλείου το οποίο κυβερνούσε η δυναστεία των Αργεαδών από το 650 π.Χ. Όταν αρχαιολόγοι είχαν δείξει ενδιαφέρον για τους λόφους γύρω από την Βεργίνα ήδη από το 1850 υποψιαζόμενοι ότι μπορεί να ήταν ταφικά μνημεία, τότε άρχισαν οι ανασκαφές, το έτος 1861 υπό την επιτήρηση του Γάλλου αρχαιολόγου Leon Heuzey, ο οποίος υποστηριζόταν από τον αυτοκράτορα Ναπολέοντα Γ'. Τότε βρέθηκαν τμήματα του βασιλικού ανακτόρου. Παρ' όλα αυτά οι ανασκαφές σταμάτησαν για τον κίνδυνο της ελονοσίας. Τότε βρέθηκε και ο εν λόγω τάφος και για αυτό τον ονομάζουν έτσι.)

Αρχιτεκτονικά, στον τάφο στην Πύδνα, η πρόσοψη του δρόμου είναι απλή, και το υπέρθυρο και τα σκαλοπάτια κλίμακας είναι κατασκευασμένα από πωρόλιθο. Αυτή η μέθοδος, με πωρόλιθο, εφαρμόζεται επίσης για να σφραγίσει την είσοδο στον δρόμο εντός του τάφου. Παρά το γεγονός ότι η είσοδος στον δρόμο είναι 40 εκατοστά φαρδύτερη από την πρόσοψη του τάφου και ήταν ορατή στο κοινό κατά τη διάρκεια ταφικών τελετών, η πρόσοψη στην είσοδο του δεύτερου θαλάμου φέρει όλο τον αρχιτεκτονικό διάκοσμο.

(Πηγή: zougla.gr)

Δεν υπάρχουν σχόλια: