Τετάρτη 22 Οκτωβρίου 2014

Ανασκαφή Αμφίπολης: Το κεφάλι της σφίγγας και πέτρες, ατάκτως ερριμμένα

Τα ερωτήματα πληθαίνουν χωρίς οι απαντήσεις να μας καταδέχονται…

Γράφει ο Θεόδωρος Αν. Σπανέλης

Πολύ δύσκολα θα αποκαλύψει ο τρίτος θάλαμος στο μεγάλο Τύμβο της Αμφίπολης τα μυστικά του, ανεβάζοντας έτσι ακόμη περισσότερο την αγωνία. Την ίδια ώρα που τα ευρήματα, από το μαρμάρινο περίβολο και τις Σφίγγες μέχρι τις Καρυάτιδες και το ψηφιδωτό, ανεβάζουν συνεχώς τις προσδοκίες.

Ήδη τα πρώτα ευρήματα του τρίτου θαλάμου, δηλαδή το κεφάλι της Σφίγγας και οι λίθοι με επίχρισμα που βρέθηκαν και ίσως να αποτελούσαν και το δάπεδο του θαλάμου, ήρθαν να προσθέσουν και νέα ερωτήματα, κάνοντας κάθε σενάριο εργασίας να μοιάζει λίγο και με πολλές ανεπάρκειες, οπότε να οδηγούνται και οι αρχαιολόγοι στο να σηκώνουν τα χέρια μπροστά στο αδιέξοδο και τελικά να εναποθέτουν τις ελπίδες τους στην ανασκαφική σκαπάνη… Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ για τα ευρήματα σχετικά με το δάπεδο: «Όπως προκύπτει από την συγκεκριμένη τομή, εδώ υπήρχε δάπεδο από πωρόλιθους, που έφεραν λευκό επίχρισμα. Εκατέρωθεν του κατωφλίου εντοπίστηκαν, κατά χώραν, οι πωρόλιθοι του δαπέδου. Στην ανατολική πλευρά της τομής το δάπεδο φαίνεται ότι έχει υποστεί καθίζηση, ενώ δυτικότερα το δάπεδο είναι κατεστραμμένο και οι λίθοι του πεσμένοι στο εσωτερικό της τομής»(!!!), φαίνεται ότι τίποτα δεν είναι σαφές και ξεκάθαρο. Θα μπορούσε κανείς να συμπεράνει ότι αυτό που βρέθηκε είναι το δάπεδο, ωστόσο μια πιο προσεκτική ματιά δείχνει ότι το φερόμενο ως δάπεδο είναι ανασηκωμένο – έως ανακατεμένο – και τα κενά του έχουν καλυφθεί από το χώμα της επίχωσης… Σαν μια δύναμη να τα ανακάτεψε, τα γέμισε με χώμα και μέσα σε όλα αυτά, βρέθηκε και το κεφάλι από τη Σφίγγα.

Σχεδόν 100 κιλά!

Ποια δύναμη είναι όμως αυτή που μετέφερε το κεφάλι της Σφίγγας, ύψους 0,60 μέτρα και βάρους κοντά 100 κιλών; Να σκεφτούμε μόνο ότι το κεφάλι αυτό που ήταν ένθετο στην Σφίγγα επάνω από την πύλη, κάποιος το κατέβασε και το μετέφερε στο εσωτερικό του τάφου και μάλιστα πίσω από την μαρμάρινη θύρα που προσδιορίζει ουσιαστικά την απαρχή του κύριου ταφικού μνημείου. Ότι έχει προηγηθεί, ανάμεσα στην πύλη με τις Σφίγγες και την μαρμάρινη θύρα του τρίτου θαλάμου, είναι απλά ένα διάδρομος, μετά την μαρμάρινη θύρα είναι τα σπουδαία, τα οποία δύσκολα θα αποκαλυφθούν.

Αν δεν είναι μέρος κάποια νεκρικής τελετουργίας ο αποκεφαλισμός των Σφιγγών, τι άλλο μπορεί να είναι; Η περίπτωση της τυμβωρυχίας δεν κερδίζει, μιας και η πρακτική των εισβολέων ήταν να μαζεύουν ότι πολύτιμο μέταλλο υπήρχε μέσα στον τάφο και να φεύγουν, δεν είχαν κανένα λόγο να μεταφέρουν μαρμάρινα γλυπτά και μάλιστα προς το εσωτερικό του τάφου…

Αν στα παραπάνω προσθέσουμε τις φθορές που έχουνε διαπιστωθεί μέχρι σήμερα, δηλαδή το σπάσιμο των πτερών και του στήθους και ο αποκεφαλισμός των Σφιγγών, οι ζημιές που έχουν υποστεί οι Καρυάτιδες – τα κομμένα χέρια – καθώς και οι ζημιές στα πρόσωπα-, οι δύο μαρμάρινες πλάκες που έχουν χαθεί από την οροφή του δεύτερου θαλάμου και το ανασκαλεμένο δάπεδο στο τρίτο θάλαμο… και αν σε αυτά προσθέσουμε και μια εικασία, δηλαδή οι πέτρες να μην είναι από το δάπεδο και να προέρχονται από κάποιον διαφραγματικό τοίχο – ανάμεσα στον τρίτο και το πιθανό τέταρτο θάλαμο που ίσως να υπάρχει – και βρέθηκαν πεσμένες… τι συμπέρασμα μπορούμε να βγάλουμε;



Οι ομοιότητες των σφιγγών

Επιπλέον, για προβληματισμό, δημοσιεύουμε δύο φωτογραφίες από τις σφίγγες που βρέθηκαν στην είσοδο του Σεράπειου στην Αίγυπτο, όπου σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές εκεί ο έθαψε ο Πτολεμαίος τον Μέγα Αλέξανδρο μετά την αρπαγή της σωρού του στην Συρία. Δίπλα δημοσιεύουμε και μια απόπειρα αποκατάστασης της εικόνας της Σφίγγας της Αμφίπολης, που επιχείρησε  ο συνεργάτης του «Χ» δημοσιογράφος Άρης Μεντίζης. Πιστεύουμε ότι οι ομοιότητες είναι τόσες πολλές που δεν χωράνε σχόλια!

Τελικά λέτε να ενισχύεται η άποψη που θέλει την επίχωση να έχει γίνει, όχι κατά την διάρκεια της κατασκευής του ταφικού μνημείου αλλά πολύ αργότερα και για λόγους προστασίας μετά από βανδαλισμούς που υπέστη το μνημείο; Μήπως τους κατοπινούς της ταφής αιώνες κάποιοι επιχείρησαν να καταστρέψουν το μνημείο, για λόγους που μόνο μπορούμε να υποθέσουμε και κάποιοι άλλοι φρόντισαν να το κρύψουν για να το εξαφανίσουν με σκοπό να το προστατέψουν; Σε αυτό το σημείο σημαντικές πληροφορίες μπορούν να δώσουν τα κινητά ευρήματα που βρέθηκαν μέσα στην επίχωση. Για παράδειγμα – και μόνο ως υπόθεση – αν έχουν βρεθεί όστρακα ή και ολόκληρα αγγεία της ρωμαϊκής περιόδου – και αν ναι, έχει σημασία αν είναι π.Χ. ή μ.Χ. -, μέσα σε ένα μνημείο του τελευταίου τετάρτου του 4ου αιώνα π.Χ.– κάτι που δεν αμφισβητείται πλέον από κανέναν – μήπως είναι η απάντηση σε πολλά ερωτήματα; Και για ποιο λόγο για όλα αυτά δεν γίνεται καθόλου συζήτηση αλλά – όπως δήλωσε η επικεφαλής αρχαιολόγος Κατερίνα Περιστέρη – τα κρατάνε για ανακοινώσεις σε αρχαιολογικά συνέδρια;

Και κάτι τελευταίο, μήπως τις απαντήσεις σε πολλά ερωτήματα θα πρέπει να τις ψάξουμε στην Αίγυπτο, ακόμη και τους κατοπινούς αιώνες από την κατασκευή του μνημείου;

(Πηγή: xronometro.gr)

Δεν υπάρχουν σχόλια: