Σάββατο 6 Δεκεμβρίου 2014

«Επιστύλιο» Αμφίπολης: Αναδύονται μορφές μέσα από την «ομίχλη» των αιώνων



Γράφει ο Θεόδωρος Αν. Σπανέλης

 Σαν ένα πέπλο από «ομίχλη» που άπλωσαν οι αιώνες και η ανθρώπινη βαρβαρότητα, και το οποίο σηκώνεται για να φανερώσει τις κρυμμένες μορφές που είναι ζωγραφισμένες επάνω στο «επιστύλιο», εξελίσσεται η διαδικασία καθαρισμού και ανάγνωσης των παραστάσεων. Όσο προχωράει η μελέτη των δύο τμημάτων του επιστυλίου, φωτογραφίες των οποίων δόθηκαν στην δημοσιότητα προχθές, από το σύνολο των επτά που βρέθηκαν πλησίον του ψηφιδωτού τόσο αναδεικνύεται μια πολυεπίπεδη παράσταση με πολλούς συμβολισμούς.

Αξίζει να θυμίσουμε ότι ο τρίτος θάλαμος είναι ο χώρος στο δάπεδο του οποίου αναπτύσσεται το περίφημο ψηφιδωτό, στο οποίο όπως έχουμε ξαναγράψει εμφανίζεται ο Πλούτωνας με την μορφή του Φιλίππου Β’ και η Ολυμπιάδα, κοκκινομάλλα με ανεμίζουσα την κόμη την, ως Περσεφόνη. Οι τοίχοι έχουν μια λιτότητα καθώς το μοναδικό στολίδι είναι η ορθομαρμάρωση, ενώ το πλαίσιο της τρίτης πύλης με το μαρμάρινο θύρωμα επίσης έχει μια λιτότητα στις γραμμές του. Υψώνοντας όμως το βλέμμα ο επισκέπτης, όταν το μνημείο ήταν ακόμη ακέραιο, έβλεπε ψηλά στους τοίχους και κάτω από τους μαρμάρινους δοκούς με τον ρόδακα, μια «ζωοφόρο» με εντυπωσιακά χρώματα, ίδια με αυτά του ψηφιδωτού, δηλαδή  κόκκινο, μπλε και ώχρα, τμήματα της οποίας είναι οι παραστάσεις που βλέπουμε.

Την συνολική παράσταση θα την μάθουμε όταν καθαριστούν και αποκατασταθούν στο σύνολο τους όλα τα τμήματα του «επιστύλιου», ωστόσο αυτά που ήδη έχουν δημοσιοποιηθεί μας δίνουν κάποιες πρώτες πληροφορίες.

Σήμερα μπορούμε να παρουσιάσουμε την επεξεργασία της φωτογραφίας με ειδικά φίλτρα, που έφερε στην επιφάνεια και άλλες μορφές που δεν φαίνονται με την πρώτη ματιά!

Όπως γράψαμε και προχθές η γυναικεία μορφή που εμφανίζεται δίπλα στον ταύρο, κάνει με το χέρι της μια χαρακτηριστική κίνηση όπως εμφανίζεται σε πολλά νομίσματα η Άρτεμης η Ταυροπόλος, κρατώντας ένα πέπλο και «ιππεύουσα» ένα ταύρο. Εδώ το αξιοσημείωτο είναι ότι έχει κατέβει από τον ταύρο ο οποίος, σύμφωνα με την ανάλυση που κάναμε στην φωτογραφία, είναι στεφανωμένος. Ενδεχομένως δηλαδή ο ταύρος να οδεύει για θυσία στην Ταυροπόλος Άρτεμης ή Βενδίς, η οποία λατρευόταν μέσα σε σπήλαια. Σε αυτή την περίπτωση η γυναικεία μορφή που συμπεραίνουμε ότι μπορεί να είναι η Ταυροπόλος Άρτεμις, εκτελεί ένα τελετουργικό χορό σχετικό με την θυσία. Εξάλλου στα αριστερά του ταύρου υπάρχει μια ανδρική μορφή, που φαίνεται να έχει σηκωμένο το δεξί της χέρι και να κοιτάει προς τα πάνω και αριστερά… να είναι σηκωμένο ως κίνηση μιας τελετουργίας, κάτι ως απλή κίνηση χορού ή κρατάει το όπλο με το οποίο θα σφαχτεί ο ταύρος και με αυτό εκτελεί τις τελετουργικές κινήσεις; Απαντήσεις θα μας δώσουν οι ειδικοί, προς το παρόν μπορούμε να απολαύσουμε την ομορφιά των εικόνων και να αφεθούμε στην δυναμική της κίνησης που έχει όλη η παράσταση και  μας παρασύρει σε μια ανάμνηση μιας χαμένης γιορτής, την οποία ήρθε η αρχαιολογική σκαπάνη να την αναδείξει και να την φέρει στο φως μετά από 23 αιώνες που βρίσκονταν στο σκοτάδι!!!

Επιπλέον, μετά την επεξεργασία της φωτογραφίας φαίνεται ότι πέρα από την φτερωτή μορφή, είναι προφανώς η θεά Νίκη, υπάρχουν και άλλες ανθρώπινες φιγούρες που και αυτές κινούνται δίπλα της, είναι πολύ μικρότερες και εκτελούν και αυτές με την σειρά τους τελετουργικές κινήσεις, κάτι σαν χορό. Μάλιστα η πρώτη μορφή που φαίνεται ακριβώς δίπλα, αριστερά από την Νίκη, μεταφέρει και ένα δοχείο με λουλούδια, ενώ η άλλη μορφή στο βάθος φαίνεται να κρατάει ένα ζώο, ίσως λιοντάρι. Στην εικόνα δεσπόζει και μεγάλη υδρία η παρουσία της οποίας ήταν προφανώς μέρος της τελετής!!!

Η ύπαρξη δε του τρίποδα στην παράσταση, στα δεξιά, ίσως είναι ένα στοιχείο που συνηγορεί υπέρ της άποψης ότι πιθανότατα στο μέσο του ψηφιδωτού να υπήρχε ένας βωμός, χώρος θυσίας, γι’ αυτό και υπάρχει το συγκεκριμένο κενό στην παράσταση του δαπέδου. Δεν θα πρέπει να απορρίψουμε το ενδεχόμενο η παράσταση στο επιστύλιο να είναι μια «φωτογραφία» μια σημαντικής τελετουργίας που λάμβανε χώρα στον τρίτο θάλαμο!!! Ίσως είναι μια τελετή που συνδέθηκε με ένα μεγάλο γεγονός και ο καλλιτέχνης ήθελε να το κρατήσει στην μνήμη κάθε επισκέπτη του χώρου αυτού ή ήταν μια επαναλαμβανόμενη θυσία!!!

Αυτό σημαίνει ότι η συμπλήρωση της παράστασης του επιστυλίου ίσως δώσει πάρα πολλές πληροφορίες για το συγκεκριμένο μνημείο και την λειτουργία του και φυσικά απαντήσεις στα πολλά ερωτήματα που έχουν διατυπωθεί.

 Μήπως έτσι ερμηνεύεται και το πόσο σημαντικά είναι τα τμήματα του επιστυλίου, έτσι ώστε στις 10 Σεπτεμβρίου – όπως είχε γράψει πρώτο το ΧΡΟΝΟΜΕΤΡΟ παρά τις διαψεύσεις (ΔΕΣ ΕΔΩ http://www.xronometro.com/neaeurimata-10-9/ )- να είχε στηθεί η αστυνομική επιχείρηση για την μεταφορά τους από το χώρο της ανασκαφής στο Μουσείο της Αμφίπολης; Εκτιμούμε ότι οι απαντήσεις δεν θα αργήσουν να έρθουν και θα είναι συγκλονιστικές!!! Οψόμεθα!!!

(Πηγή: xronometro.com, Επεξεργασία φωτογραφίας: Γιώργος Σουπιός)

Δεν υπάρχουν σχόλια: