«Μάρτης» ένα έθιμο που οι ρίζες του χάνονται στην αρχαιότητα

Κάποιοι πιστεύουν ότι προέρχεται από τα Ελευσίνια Μυστήρια, όπου οι μύστες έδεναν μια κλωστή, που ονόμαζαν «Κρόκη» στο δεξί τους χέρι και στο αριστερό τους πόδι.

Σήμερα η παράδοση του Παλαιοχωρίου θέλει τα παιδιά να φορούν στον καρπό τους, από την 1η Μαρτίου, ένα βραχιόλι φτιαγμένο από κόκκινη και λευκή κλωστή, που είναι γνωστό ως «Μάρτης». Δεν λείπουν ωστόσο και περιπτώσεις όπου ο «Μάρτης» είναι δαχτυλίδι και όχι βραχιόλι. Μάλιστα, όπως αναφέρει η παράδοση, ο «Μάρτης» προστάτευε τα πρόσωπα των παιδιών από το κάψιμο του πρώτου ήλιου της άνοιξης.

Ο «Μάρτης» φτιαχνόταν την τελευταία μέρα του Φεβρουαρίου, και τα παιδιά τον φορούσαν το πρωί της 1ης Μαρτίου, πριν βγουν από το σπίτι.

Ο «Μάρτης» έβγαινε σε τρεις μέρες και στη συνέχεια τοποθετούνταν κάτω από μια πέτρα, όπου παρέμενε για κάποιες ημέρες. Εκεί ανάλογα με το τι ζωύφια υπήρχαν κάτω από την πέτρα, όταν τη σήκωναν, έτσι θα κυλούσε η χρονιά για το σπίτι, όσον αφορά πάντα την παραγωγή.
Στη συνέχεια, ο «Μάρτης» τοποθετούνταν πάνω σε ένα θάμνο προκειμένου να τον πάρουν τα πουλιά για να τον χρησιμοποιήσουν στο χτίσιμο της φωλιάς τους.

Για τον Άγιο Θεόδωρο στο Βρανόκαστρο Παλαιοχωρίου

Με τον καθιερωμένο παραδοσιακό τρόπο οι κάτοικοι του Παλαιοχωρίου, αλλά και της ευρύτερης περιοχής, πρόκειται να τιμήσουν τον Άγιο Θεόδωρο, το Σάββατο 24 Φεβρουαρίου, ανηφορίζοντας στο λόφο του Βυζαντινού Βρανόκαστρου στο Παλαιοχώρι, όπου υπάρχει προσκυνητάρι τιμώμενο στο όνομα του Αγίου.

Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Παλαιοχωρίου, διοργανώνει την παραδοσιακή εκδήλωση στην ακρόπολη του Βρανόκαστρου, όπου σαρακοστιανοί μεζέδες και άφθονο κρασί και τσίπουρο διατίθενται στους επισκέπτες, οι οποίοι ανηφορίζουν κάθε τέτοια μέρα στο Κάστρο, συνεχίζοντας μία παράδοση πολλών αιώνων.

Στο χώρο ψάλλεται δέηση από τους ιερείς και στη συνέχεια στήνεται ένα πραγματικό πανηγύρι. Ο δρόμος από το χωριό μέχρι το κάστρο μετατρέπεται στον πιο πολυσύχναστος, με ανθρώπους είτε να ανηφορίζουν είτε να κατεβαίνουν από το Κάστρο.

Η επιβλητική παρουσία των τειχών σε συνδυασμό με την μαγευτική θέα της πεδιάδας των Φιλίππων δημιουργεί μία μοναδική αίσθηση στους επισκέπτες που φτάνουν από κάθε γωνιά της Καβάλας αλλά και από τη Δράμας και τις Σέρρες. Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με την παράδοση το Κάστρο του Παλαιοχωρίου κτίστηκε για πρώτη φορά από τον Μέγα Αλέξανδρο, και είχε σαν σκοπό την διαφύλαξη των μεταλλείων χρυσού και αργύρου της περιοχής. Ωστόσο τα οικοδομήματα που διατηρούνται μέχρι σήμερα ανήκουν στη Βυζαντινή εποχή, όταν ο βυζαντινός στρατηγός Αλέξιος Βρανάς οχύρωσε και πάλι το λόφο γύρω στο 1185. Η τελευταία μάχη από τους υπερασπιστές του κάστρου δόθηκε κάπου στα 1383, όταν οι Οθωμανοί προσάρτησαν και αυτό το μικρό κομμάτι γης στην αχανή αυτοκρατορία τους...

Απόκριες και "Γκουλιάρια" στο Παλαιοχώρι Παγγαίου

Έφτασε η Καθαρά Δευτέρα, η τελευταία μέρα της Αποκριάς, του ξεφαντώματος, του χορού και άλλων σχετικών. Οι μέρες αυτές με μελαγχολούν, όχι για κάποιο άλλο λόγο, αλλά γιατί πολλά έθιμα του παρελθόντος που αναβίωναν τέτοιες μέρες, κρίθηκε από κάποιους ότι έπρεπε να σταματήσουν.

Έτσι έγινε και με τα "Γκουλιάρια", το μοναδικό, ίσως, διονυσιακό δρώμενο της περιοχής που αναβίωνε στο Παλαιοχώρι μέχρι τις μέρες της Δικτατορίας. Τότε απαγορεύτηκε ως "παγανιστικό", και από τότε χάθηκε. Αυτό το κομμάτι της παράδοσης του τόπου μας χάθηκε, δεν σβήστηκε όμως και από τη μνήμη των ανθρώπων. Και να που μια φωτογραφία από τα περιβόητα "Γκουλιάρια" ήρθε στο φως, ξυπνώντας μνήμες που θάφτηκαν κάτω από καρότσες τρακτέρ, και άλλα εφευρήματα.

Γιατί έτσι θυμάμαι εγώ τις απόκριες στο χωριό, μια σύντομη παρέλαση στην πλατεία, όπου πάνω σε αυτοσχέδια άρματα, που δεν ήταν άλλο από τις καρότσες κάποιων τρακτέρ, οι νέοι του χωριού, ως ερασιτέχνες ηθοποιοί έδιναν τον καλύτερο εαυτό τους, αναφερόμενοι στην τοπική κοινωνία και στα γεγονότα. Παλαιότερα το ίδιο συνέβαινε πάνω στην οροφή ενός λεωφορείου στην αυλή του σχολείου. Και όλα αυτά μέχρι το 1998...

Τότε ήταν η τελευταία φορά που κάποιο αποκριάτικο σατυρικό θεατρικό παίχτηκε στην πλατεία του Παλαιοχωρίου. Μάλιστα παρομοίαζε γνωστή τηλεοπτική εκπομπή - σόου της εποχής, που πλαισιωνόταν με αφελείς υποψηφίους μνηστήρες... Μετά από αυτό τίποτα, και όλοι αρκούνταν να παρακολουθήσουν κάποιο καρναβάλι της πόλης μέσα από τους τηλεοπτικούς δέκτες τους, αφού νωρίτερα καταναλώσουν ικανές ποσότητες λαγάνας και νηστίσιμων! Και αν το κάνουν και αυτό...

Για τα "Γκουλιάρια" που προανέφερα, άκουσα και διάβασα, και ελπίζω κάποια στιγμή να δω την αναβίωση τους. Το χρωστάμε άλλωστε στο παρελθόν και στην ιστορία μας.

"Αυθεντικό διονυσιακό δρώμενο" τα χαρακτηρίζει και ο συγγραφέας Θόδωρος Γρηγοριάδης, ο οποίος σε πολλά βιβλία του έχει αναφερθεί σε αυτό. Παρακάτω αναδημοσιεύω ένα άρθρο του, που δημοσιεύτηκε στα ΝΕΑ (περιοδικό ΠΡΟΣΩΠΑ), τον Ιανουάριο του 2001.

Ο θάνατος των βάκχων

Μέρες καρναβαλιού με πιάνει μια θλίψη, μια λαογραφική κατάθλιψη, για όσα έθιμα έσβησαν ανεπιστρεπτί και μια οργή για όσους συνέβαλαν στο χαμό τους.
Ορεινό χωριό στο Παγγαίο. Κάτοικοι 3.500. Όλη την περίοδο πριν την Καθαρά Δευτέρα ντυνόμασταν τα βράδια και μπαινοβγαίναμε στα γειτονικά σπίτια. Φορούσαμε τα παλιά μας ρούχα, τα παρτάλια μας. Την λέξη βεστιάριο κανείς δεν την ήξερε. Χτυπούσαμε τις πόρτες και κάναμε τρέλες ή σιωπούσαμε μέχρι να μας αναγνωρίσουν. Γέλια, πειράγματα, κεράσματα. Συνήθως όλοι μεταμφιέζονταν το αντίθετο φύλο ή κάποιον αναγνωρίσιμο τύπο. Ο καθένας ντυνόταν τον άλλο.
Την Καθαρά Δευτέρα το χωριό ήταν ξεσηκωμένο. Στην πλατεία θα γινόταν η αποθέωση του καρναβαλιού. Το θέαμα για χρόνια επαναλαμβανόμενο: Καλαμπούρια, προξενιά, γάμος, γεννητούρια, γλέντια. Και στο τέλος η μεγάλη πομπή: οι γυμνοί άνδρες, «τα γκουλιάρια». Όσοι ήταν πάνω από δεκαοχτώ χρονών μαζεύονταν σε ένα σπίτι στην άκρη του χωριού και εκεί, αφού μεθούσαν για τα καλά, γδυνόντουσαν και έβαφαν το κορμί τους με φούμο. Ύστερα τυλίγονταν με φύλα και κλαδιά, άρπαζαν τσουγκράνες και άλλα γεωργικά εργαλεία στα χέρια και- σχεδόν ολόγυμνοι- έτρεχαν στον κεντρικό δρόμο που οδηγούσε στην πλατεία αλαλάζοντας και πειράζοντας το πλήθος -κυρίως τις γυναίκες. Διονυσιασμένοι, αρχέγονοι, αρχετυπικοί. Οι τελευταίοι Βάκχοι του Παγγαίου.
Αυτά ως το 1967. Ως τότε κράτησαν «τα γκουλιάρια» που θυμάμαι. Ο ερχομός της χούντας γέμισε τον κόσμο απαγορεύσεις. Τα σκοτεινά μας βράδια σκοτείνιασαν πιο πολύ. Τα «γκουλιάρια» έπαψαν να βγαίνουν στους δρόμους. Η τρέλα και το μεθύσι του παλιού εθίμου -που είχε διασωθεί αιώνες- έσβηνε άδοξα.
Το κακό που έκανε η στρατιωτική δικτατορία στην χώρα μας αντιστοιχεί με των ευνουχισμό των αγαλμάτων από τους χριστιανούς. Απέκοψε οριστικά τη σύγχρονη Ελλάδα από την τελετουργική παράδοση που δεν φοβόταν να ακουμπάει στις ρίζες του παγανισμού και των μύθων. Γέμισαν τότε οι δρόμοι μας κίβδηλα σύμβολα. Στις πλατείες παρέλαυνε ο καρνάβαλος της χούντας που- όταν δεν έβγαζε τα τανκς- αμολούσε τα «ένδοξα» καμουφλαρισμένα άρματα.
Βρέθηκα τσολιαδάκι σε άρμα-τρακτέρ να υποδύομαι τον μαθητή του Κρυφού σχολειού. Όλοι μας υποδυθήκαμε κάτι από την μεταμφιεσμένη δόξα της ελληνικής ιστορίας. Και κανείς δυστυχώς δεν μπορούσε να ξεσχίσει εκείνες τις κουρελιασμένες στολές. Όσο περνάνε τα χρόνια για μας που, απροστάτευτοι και ανημέρωτοι, μεγαλώσαμε στη θλίψη της επταετίας η οργή δε λέει να καταλαγιάσει.
Μεταπολίτευση. Το χωριό λιγοστεύει. Οι άνθρωποι φεύγουν στη Γερμανία και στις πόλεις. Την Καθαρά Δευτέρα βγαίνουν και πάλι οι άντρες πάνω στα τρακτέρ -όχι πια «γκουλιάρια»- και σατιρίζουν την διαρκώς μεταβαλλόμενη κοινωνία. Παντρεύονται ξανά, «οι γκαστρωμένες» γεννάνε κουνέλια και γάτες, όμως λείπει το κέφι και το ξέσπασμα. Οι καρνάβαλοι αμήχανοι να συλλάβουν την καινούργια ταυτότητα του έργου και τις απαιτήσεις της εποχής απομακρύνονται σκεφτικοί από την ορχήστρα. Αριστοφανικοί υποκριτές σε αγέλαστη κωμωδία. Σαν γραφικό μοιάζει το έθιμο, δεν ήταν παλιά έτσι...
Ταυτόχρονα με την εκκένωση της υπαίθρου τηλεοπτικές εικόνες εισβάλλουν στα σπίτια μας. Οι τηλεοράσεις αναλαμβάνουν να διασκεδάσουν τα πλήθη υποκαθιστώντας την πραγματικότητα. Τις Καθαροδευτέρες όλο και πιο δύσκολα γεμίζει η πλατεία.
Δεκαετία ενενήντα. 1700 κάτοικοι. Τελευταία δρώμενα. Πάνω στα τρακτέρ στήνονται «τηλεοπτικά στούντιο», η θεματολογία του καρνάβαλου είναι αποκλειστικά η τηλεόραση και τα καμώματά της. Σατιρίζονται κυρίως τα reality show. Ο μεθυσμένος βάκχος τρεκλίζει ως ξανθιά προξενήτρα, η περούκα του βάρος ασήκωτο, τα τακούνια σφίγγουν τα πόδια του, οι κόθορνοι μουχλιάζουν στις αποθήκες. Οι μικρότεροι δεν διαδέχονται τους προηγούμενους, ονειρεύονται τις πόλεις.
Το καρναβάλι σβήνει.
Έζησα το τέλος ενός εθίμου με την ίδια πίκρα που βίωσα το τέλος της παιδικής ηλικίας. Χωρίς να νοσταλγώ το παρελθόν, ξέρω πως κανείς δεν μπορεί να συγκρατήσει τη φθορά μιας εποχής. Ο καρνάβαλος άλλαζε όπως άλλαζε η χώρα και οι προσανατολισμοί της. Η σοβαροφάνεια διαδεχόταν τη σάτιρα, ενώ κανένα καινούργιο έθιμο δεν αντικαθιστούσε τα παλιά.
Tώρα στις μεγάλες πόλεις οργανώνονται φαντασμαγορικές παρελάσεις χωρίς τον αυθορμητισμό και καρναβαλισμό του παλιού δρώμενου. Τα πλήθη ξεχύνονται στους δρόμους χαιρετώντας τις κάμερες. Μόνον η τηλεόραση μπορεί πια να συντηρήσει τα «εκστασιασμένα» πλήθη, εκείνη τα δημιουργεί, εκείνη τα αναπαράγει ψηφιακά. Η τελετή υποχωρεί στην τηλεοπτικότητα.
Η Πάτρα και οι άλλες πόλεις, στα αδιαχώρητα στενάκια τους, διεκδικούν μια δεύτερη Disneyland, ένα φτιασιδωμένο Ρίο. Ώ, ρε γλέντια! που θα’ λεγε και ο Καραγκιόζης-βρωμερή καρικατούρα σκιερών εποχών...
Η διαπολιτισμικότητα του καρναβαλιού και η εμπορευματοποίησή του κατατροπώνει τον σάτυρο που κρύβεται μέσα μας αναζητώντας κάθε χρόνο τον απεγκλωβισμό του από το καταπιεσμένο σώμα. Ό, τι απομένει είναι ένα κενό, οι ανεκπλήρωτες επιθυμίες στις σκοτεινιασμένες περιοχές του υποσυνείδητου.
Μετατρέποντας σε show την ζωή μας σκοτώνουμε τον καρναβαλικό εαυτό μας. Ανίκανοι να ζήσουμε το έθιμο εθιζόμαστε στα υποκατάστατα. Η καλοφτιαγμένη μάσκα επιστρέφει ως πολύχρωμος εφιάλτης, χιονίζει φελιζόλ πάνω από την πόλη. Tα «γκουλιάρια» χορεύουν -full monty- σε αντιερωτικά τηλεοπτικά προγράμματα.
Κλεισμένοι στα σπίτια μας δεν πιστεύουμε ότι ο μασκαράς που χτυπάει την πόρτα μας δεν είναι ένας μεταμφιεσμένος εχθρός, ένας ξένος, ένας άλλος τελικά. Σφαλίζουμε την πόρτα και πέφτουμε για ύπνο-ανήσυχο.
Ονειρευόμαστε ότι κάπου, σε ένα έθιμο, κάποιοι γλεντάνε ακόμη. Πού άραγε;

ΑΡΧΕΙΟΦΥΛΑΞ: άγνωστες ψηφίδες ιστορίας... (αρ.1)

ΑΡΧΕΙΟΦΥΛΑΞ (αρ.1): Φάκελος επιστολής της εφημερίδας "Κωνσταντινούπολις" προς τον ιατρό Κωνσταντίνο Κοντορέπα, στην Καβάλα. Ταχυδρομήθηκε από την Κωνσταντινούπολη στις 5 Ιουνίου 1899, σύμφωνα με τη σφραγίδα του ταχυδρομείου. Φέρει γραμματόσημο της μιας πιάστρας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Και για την ιστορία:

"Κωνσταντινούπολις": Εφημερίς των λαών της Ανατολής. Εκδίδοται καθ' εκάστην.

Η έκδοσή της ξεκίνησε το φθινόπωρο του 1867 στην Κωνσταντινούπολη. Στη σύνταξη του εντύπου εργάστηκαν κατά καιρούς ο Ι. Μ. Ραπτάρχης, ο Γ.Λ. Ξανθόπουλος, ο Β. Γαβριηλίδης, ο Μ. Ι. Γεδεών. Από πολλούς είχε χαρακτηριστεί ως εκφραστής της «ρωσοφιλίας», της εποχής εκείνης. Η  "Κωνσταντινούπολις" στην κρίση του 1872 είχε ταχθεί ανοιχτά εναντίον του σχίσματος. Ο Νικολαΐδης παύτηκε από τη σύνταξη της εφημερίδας και ζήτησε άδεια για την έκδοση νέας. Η "Κωνσταντινούπολις" ουσιαστικά μετονομάστηκε σε "Θράκη" (1873-1880) και αυτή αργότερα σε "Αυγή" (1880-1884). Μετά το πέρας της πρώτης φάσης του Προνομιακού ζητήματος, που είχε συνέπεια να απομακρυνθεί από τον πατριαρχικό θρόνο ο Ιωακείμ Γ΄, η εφημερίδα αποκλήθηκε εκ νέου "Κωνσταντινούπολις" και έτσι συνέχισε να εκδίδεται μέχρι το 1906. Παρά τις κατά καιρούς μεταμορφώσεις της η εφημερίδα από το 1878 και εξής παρέμεινε φιλικά διακείμενη στο πρόσωπο του Ιωακείμ Γ΄.

(Πηγή πληροφοριών για την εφημερίδα: Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού)

Το Συμβούλιο Τιμής και Δεοντολογίας της ΕΣΗΕΜΘ για την κάλυψη του συλλαλητηρίου στην Θεσσαλονίκη

ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΙΜΗΣ ΚΑΙ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ

Θεσσαλονίκη, 2 Φεβρουαρίου 2018

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

Το Συμβούλιο Τιμής και Δεοντολογίας της ΕΣΗΕΜ-Θ σε τρεις συνεδριάσεις του ασχολήθηκε με το θέμα του τρόπου αντιμετώπισης και κάλυψης του συλλαλητηρίου της 21/1/2018 στη Θεσσαλονίκη από τα ραδιοτηλεοπτικά μέσα ενημέρωσης και ιδιαίτερα από τα δημόσια (ΕΡΤ 3), μετά την παραπομπή  της υπόθεσης από το Διοικητικό Συμβούλιο της Ένωσης.

     Το Συμβούλιο έκρινε καταρχάς ότι σε οποιαδήποτε περίπτωση υπάρχει θέμα αναζήτησης ευθυνών, διότι, με βάση τις προβλέψεις του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας το δικαίωμα των πολιτών στην ελεύθερη πληροφόρηση είναι αναφαίρετο. Άλλωστε στη διάρκεια του συλλαλητηρίου σημειώθηκαν πρόσθετα γεγονότα, όπως επεισόδια μεταξύ διαδηλωτών και κουκουλοφόρων, μια καταστροφική πυρκαγιά σε διατηρητέο κτίριο, βεβήλωση μνημείου του Ολοκαυτώματος των Εβραίων και μεγάλα κυκλοφοριακά προβλήματα σε όλο το πολεοδομικό συγκρότημα, για τα οποία ήταν αναγκαία η άμεση ενημέρωση των πολιτών.

     Τα μέλη του Συμβουλίου προέβησαν σε ενδελεχή εξέταση του θέματος και κάλεσαν για διευκρινίσεις τους συναδέλφους, που είχαν ευθύνη για την κάλυψη του συλλαλητηρίου και των συναφών γεγονότων της ίδιας ημέρας, τόσο στα δημόσια ραδιοτηλεοπτικά μέσα, όσο και στα ιδιωτικά πανελλαδικής εμβέλειας. Επίσης τα μέλη έλαβαν υπόψη τις έγγραφες αναφορές συναδέλφων – ανταποκριτών τηλεοπτικών σταθμών, που δεν μπόρεσαν να προσέλθουν στη συνεδρίαση, λόγω κωλυμάτων.

     Ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Ενημέρωσης της ΕΡΤ 3, Χρήστος Γιαννούλης, ανέφερε μεταξύ άλλων στα μέλη του Συμβουλίου ότι ο ίδιος κρίνει επαρκή την κάλυψη στα Δελτία Ειδήσεων και υποστήριξε ότι δεν ήταν δυνατές οι απευθείας συνδέσεις στο διάστημα 15.00 – 17.00 λόγω μετάδοσης του αγώνα ποδοσφαίρου. Επίσης, είπε, ότι δεν ήταν δυνατή η σύνδεση ή η μετάδοση Έκτακτου Δελτίου στη διάρκεια του ημιχρόνου του αγώνα, λόγω διαφημιστικών υποχρεώσεων. Αλλά και σε υποθετική περίπτωση μη μετάδοσης ποδοσφαιρικού αγώνα ο ίδιος υποστήριξε ότι θα το σκεφτόταν για μια απευθείας σύνδεση με τον χώρο του συλλαλητηρίου, αφού κατά την άποψή του δεν υπήρξε κάτι καινούργιο μετά τις 15.00, που θα αποτελούσε σημαντική είδηση για ένα έκτακτο δελτίο.  Ο συνάδελφος αρνήθηκε κατηγορηματικά ότι υπήρξαν άνωθεν εντολές για μη κάλυψη του συλλαλητηρίου και πρόσθεσε ότι ουδέποτε έχει συμβεί κάτι τέτοιο σε όλη τη διάρκεια της θητείας του στη θέση της Διεύθυνσης Ενημέρωσης. Επί των απόψεων αυτών μέλη του Συμβουλίου παρατήρησαν ότι θα ήταν δυνατές οι απευθείας συνδέσεις στη διάρκεια του ημιχρόνου του αγώνα ή και λίγο μετά την λήξη του για την κάλυψη των σοβαρών γεγονότων, αλλά και την παροχή χρήσιμων πληροφοριών προς τους πολίτες.

     Οι συνάδελφοι των ιδιωτικών τηλεοπτικών σταθμών πανελλαδικής εμβέλειας, Αναστασία Αργυριάδου (ΕΨΙΛΟΝ), Σούζυ Καζαντζίδου (ΑΛΦΑ) και Ραλλιώ Λεπίδου (ΣΤΑΡ),  Πωλίνα Κολοκοτρώνη (ΑΝΤΕΝΝΑ) και Παύλος Σαρόγλου (ΣΚΑΪ), ανέφεραν ότι εκτός από τα δελτία ειδήσεων έκαναν πολλές έκτακτες συνδέσεις.

Κατόπιν όλων αυτών το Συμβούλιο προέβη σε σειρά επισημάνσεων και κατέληξε στα εξής:

1.                  Το συλλαλητήριο της 21/1/2018 στη Θεσσαλονίκη δεν καλύφθηκε επαρκώς και όπως θα άρμοζε σε μια συγκέντρωση τόσο μεγάλου αριθμού πολιτών από τα δημόσια μέσα και κυρίως από την ΕΡΤ 3. Εκτιμώντας και τα άλλα στοιχεία, που περιήλθαν σε γνώση τους, τα μέλη του Συμβουλίου έκριναν ομόφωνα ότι έγινε υποβάθμιση του γεγονότος του συλλαλητηρίου από τους υπεύθυνους της ΕΡΤ 3, πιθανώς λόγω λανθασμένης εκτίμησης και ότι υπάρχουν ενδείξεις για παραβάσεις του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας. Το Συμβούλιο εισηγείται την διαβίβαση του θέματος του τρόπου κάλυψης του συλλαλητηρίου από την ΕΡΤ 3 στο Πειθαρχικό Συμβούλιο της ΕΣΗΕΜ-Θ για περαιτέρω διερεύνηση της υπόθεσης.

2.                  Το Συμβούλιο, σχετικά με τον τρόπο της κάλυψης του συλλαλητηρίου από τα ιδιωτικά τηλεοπτικά κανάλια πανελλαδικής εμβέλειας έκρινε ότι δεν συντρέχει λόγος περαιτέρω πειθαρχικής διερεύνησης της υπόθεσης ως προς τα μέσα αυτά.

3.                  Κατά το διάστημα μετά το συλλαλητήριο της 21/1/18 σημειώθηκαν αναρτήσεις στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, που στρέφονταν εναντίον συναδέλφων της ΕΡΤ και άλλων Μ.Μ.Ε. με αναφορές μειωτικού περιεχομένου, ακόμη και με απειλητικούς τόνους και ρατσιστικούς χαρακτηρισμούς. Επίσης υπήρξαν αναφορές, που έφτασαν στο Συμβούλιο Τιμής και Δεοντολογίας, με περιεχόμενο, που δεν αρμόζει στο ήθος και στο επίπεδο έκφρασης των επαγγελματιών δημοσιογράφων με ανεξάρτητη και αδέσμευτη γνώμη, μακριά από ιδεολογικές εμμονές και κομματικές γραμμές. Το Συμβούλιο επιφυλάσσεται να επιληφθεί και επ’ αυτών, αλλά απευθύνει άμεσα έκκληση προς όλους τους συναδέλφους για προσήλωση στις αρχές δεοντολογίας, ώστε να διατηρήσουμε στο επιβαλλόμενο επίπεδο το κύρος και την ευπρέπεια του κλάδου, αλλά και το πνεύμα αλληλεγγύης ανάμεσα στα μέλη της Ένωσης. Το δημοσιογραφικό λειτούργημα επιβάλλει να αποτινάξουν όλοι οι συνάδελφοι τον μανδύα του κομματικού φανατισμού και των ιδεολογικών εμμονών, ώστε να περιφρουρήσουμε στο μέγιστο βαθμό το ύψιστο δημόσιο αγαθό της ελεύθερης πληροφόρησης και να υπηρετήσουμε τις αξίας μιας ευνομούμενης και πολιτισμένης κοινωνίας. Το Συμβούλιο απευθύνει αυστηρό μήνυμα σε όλους εκείνους που ακροβατούν στα όρια του Κώδικα τιμής και δεοντολογίας, να θεωρήσουν αυτή την ανακοίνωση ως τελευταία προειδοποίηση.

4.                  Στην ίδια χρονική περίοδο και με αφορμή τις εξελίξεις στο θέμα των Σκοπίων στα μέσα ενημέρωσης σημειώνονται αντιπαραθέσεις μεταξύ πολιτικών παραγόντων, εκπροσώπων των κομμάτων, που σε ορισμένες περιπτώσεις οξύνονται και υποβαθμίζουν το επίπεδο του διαλόγου και της ευπρέπειας, παρασύροντας προς τα κάτω και την εικόνα μιας μερίδας του δημοσιογραφικού κόσμου. Το Συμβούλιο Τιμής και Δεοντολογίας απευθύνει ύστατη έκκληση προς όλους και ιδιαίτερα στα πολιτικά κόμματα, αξιώνοντας να εγκαταλείψουν τις διαθέσεις παρεμβάσεων στο χώρο της ενημέρωσης και να σεβαστούν το ιερό δικαίωμα των πολιτών για ελεύθερη και ακηδεμόνευτη πληροφόρηση. 

Τα μέλη του Συμβουλίου Τιμής και Δεοντολογίας

Νικόλαος Ασλανίδης

Νικόλαος Δημαράς

Παύλος Νεράντζης

Σωτήριος Θεολογίδης

Νικόλαος Βολωνάκης